آنها قسم خورده است. و از اين رهگذر رازهاى مهم، مطالب تازه، و دانشهاى جديد براى انسان كشف مى‌شود.

چندى پيش يكى از اطبّاى حاذق دو مطلب نقل كرد، كه دريچه تازه‌اى از عظمت جهان خلقت بر روى من گشوده شد، گفت:

1. به تازگى به يك نمايشگاه كتاب رفتم. يك دوره كتاب هشت جلدى كه شش هزار صفحه داشت توجّه مرا جلب كرد. هنگامى كه به پشت جلد آن نگاه كردم متوجّه شدم كه موضوع اين كتاب شش هزار صفحه‌اى‌ [1] كوچكترين ذرّه زنده بدن انسان، يعنى سلّول است! سلّولى كه حكم آجر ساختمان بدن انسان را دارد، و گاه جز با چشم مسلّح رؤيت نمى‌شود.

يك موجود ذرّه‌بينى چقدر اسرار و شگفتى دارد كه بشر در مورد آن شش هزار صفحه مطلب نوشته است. آرى هر سلّولى خود به تنهايى واجد تمام صفات يك انسان است. و گويى تمام اعضاى بدن انسان از قبيل چشم و قلب و گوش و معده و مانند آن را در خود جاى داده، هر چند بسيار ريز و كوچك است.

اكنون بشر به علم شبيه‌سازى دست يافته است، بدين معنا كه سلّولى از بدن يك انسان جدا مى‌كند، و آن را در دستگاههاى مخصوصى پرورش مى‌دهد، و سپس آن را بدون تركيب با نطفه زن در رحم او مى‌كارد، و اين سلول پس از طى مراحل رشد، تبديل به يك انسان كامل مى‌شود. آيا چنين انسانى با اين خلقت اسرارآميز، كه سلول وى، يك جزء قابل مطالعه اوست، نبايد مورد تفكّر و انديشه قرار گيرد؟ آيا انديشه در اين موضوعات دريچه تازه‌اى به سوى اسرار خلقت نمى‌گشايد؟

2. دانشمندان در مورد علل و عوامل خارش بدن مطالعات وسيع و گسترده‌اى كرده‌اند، و تاكنون نهصد علّت براى اين پديده يافته‌اند!

عجب عالم پيچيده و مرموزى كه يك پديده ساده و كوچك آن اين قدر عامل دارد.

[1]. كتاب مذكور «سل» نام دارد، و نويسنده آن دانشمند محترم آقاى «هوك» است. شرح بيشتر را در كتاب‌تاريخ بيولوژى در صفحه 335، نوشته گاردنر مطالعه فرماييد.