نام کتاب : سوگندهاى پر بار قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 303
و در آيه سوم فرموده است: «
«وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّى»؛ قسم به روز
هنگامى كه كاملًا تجلّى و بروز كند» كه نزديكىهاى ظهر منظور است. پس در اين سه مورد
هم قسمها يكسان نيست، بلكه سه حالت مختلف روز انتخاب شده است؛ در اوّلى به ابتداى
طلوع فجر صادق، و در دومى به ابتداى طلوع خورشيد، و در سومى به هنگام اوج خورشيد
در پهناى آسمان سوگند ياد شده است. و اين عين فصاحت و بلاغت قرآن مجيداست. خداوند
مىخواهدبه مابفهماندكه مجموعه روزيكنشانه نيست، سرتاسر شب يك نشانه نيست، بلكه
حالات مختلف شب و روز هر كدام يك نشانه مستقل و جداگانه است. همانگونه كه در آيات
20 و 21 سوره ذاريات در مورد انسان مىفرمايد:
يعنى وجود هر انسان تنها يك آيه و نشانه از عظمت پروردگار نيست، بلكه در وجود
هر انسانى آيات و نشانههاى متعدّدى وجود دارد. يكى از آيات عجيب پروردگار در وجود
انسانها اين است كه انسان يك نوع غذا مىخورد، امّا اين غذا هنگامى كه به استخوان
انسان مىرسد تبديل به استخوان، و زمانى كه به خون مىرسد تبديل به خون، و اگر به
چشمان انسان برسد تبديل به اشك چشم، و خلاصه به هر عضوى از اعضاى انسان برسد تبديل
به همان عضو شده، و به رنگ آن عضو در مىآيد.
همانگونه كه در طبيعت نيز اين مسأله را مشاهده مىكنيم كه از آب و هوا و زمين
واحد، گياهان مختلف و درختان گوناگون و ميوههاى متفاوتى بدست مىآيد. اينها هر
كدام نشانهاى مستقل از نشانههاى پروردگار است. آغاز شب، وسط شب، پايان شب،
ابتداى روز، هنگام طلوع آفتاب، هنگام ظهر، هر كدام ويژگى خاصّى دارد كه خداوند به
تك تك اين لحظات سوگند ياد كرده است. محيط آرام و آماده استراحتى كه شب براى
انسانها، بلكه حيوانات، و حتّى درختان فراهم مىكند كه همه موجودات عالم از آن
براى استراحت خود استفاده مىكنند [1] نعمت بزرگى است كه شايستگى قسم ياد
[1]. دانشمندان معتقدند كه فقط زنبور
عسل در تمام عمر خواب و استراحت ندارد، و در طول شبانه روزمشغول كار و تلاش است.
گويا كارهاى زنبور عسل به قدرى زياد است كه فرصت استراحت به او نمىدهد!
نام کتاب : سوگندهاى پر بار قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 303