آنها قسم ياد كرده است؟

به تعبير ديگر، چه ارتباطى بين «مقسم به» و «مقسم له» وجود دارد؟

پاسخ: خداوند متعال مى‌خواهد به بشر بگويد كه: اى انسان! همه چيز را براى سعادت تو فراهم كردم، خورشيد و ماه و زمين و آسمان را مسخّر تو قرار دادم، شب و روز را براى استراحت و فعاليّتت خلق كردم، از روح با عظمتى در جسم تو دميدم، و خوبيها و بديها را به تو الهام كردم، تا تو به تهذيب نفس و پاكسازى دل از هوا و هوسها و اخلاق سوء و زشت بپردازى، و بدين وسيله خود را رستگار و سعادتمند نمايى.

دامن همّت به كمر زن، و پله‌هاى سعادت و ترقّى را يكى پس از ديگرى طى كن، تا به مقاماتى كه لياقت و شايستگى دارى برسى، و خليفه شايسته‌اى براى خدا باشى!

بنابراين بين قسم‌هاى يازده‌گانه و تهذيب نفس، ارتباط تنگاتنگى وجود دارد.