اثرات سوء غيبت از نظر فردى:

اما از نظر فردى، غيبت يك ظلم و تجاوز آشكار به حقوق ديگران محسوب مى‌گردد و تمام نقائص اخلاقى و انسانى كه در يك فرد بر اثر ظلم به ديگرى پيدا مى‌شود بر اثر غيبت وجود خواهد يافت، بعلاوه چون غيبت از يك سلسله انگيزه‌هاى زشت اخلاقى سرچشمه مى‌گيرد، تكرار آن موجب تقويت و تحكيم آن صفات مذموم در انسان مى‌گردد.

به اين ترتيب غيبت هم فرد را از نظر ارزشهاى انسانى تنزل مى‌دهد و هم پايه‌هاى اجتماعى را سست و متزلزل مى‌سازد؛ و در روايات گذشته و آيه شريفه اشارات زنده‌اى به اين حقايق ديده مى‌شود.

حدود و كيفيات غيبت‌

1- انواع غيبت‌

گرچه در بدو امر چنين به نظر مى‌رسد كه غيبت همان ذكر عيوب پنهانى ديگران با زبان است، ولى با در نظر گرفتن ملاك اصلى آن روشن مى‌شود كه مفهوم غيبت از نظر علم اخلاق يك مفهوم عام و وسيع است كه شامل ابراز اين معنى با هر وسيله، اعم از گفتن، نوشتن، اشاره و يا تقليد درآوردن مى‌گردد.

چنانكه در حديثى نقل شده: زنى به خدمت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم آمد هنگامى كه برخاست و رفت، عايشه با دست خود اشاره به كوتاهىِ قد او