مسأله 647. بهتر است از تيمّم بر زمينهاى آلوده، زمين گود، كنار جاده‌ها و زمين شوره‌زار در صورتى كه نمك روى آن نگرفته باشد خوددارى كند؛ و اگر نمك روى آن را گرفته است، باطل است، اگر آلودگى طورى است كه از تيمّم بر آن بيم بيمارى مى‌رود، بنابر احتياط واجب بايد بدون تيمّم نماز بخواند و بعداً قضا كند.

طريقه تيمّم كردن‌

مسأله 648. براى تيمّم بايد اوّل نيّت كند، بعد تمام دو كف دست را باهم بر چيزى كه تيمّم بر آن صحيح است بزند، سپس هردو دست را بنابر احتياط واجب به تمام پيشانى و دوطرف آن از جايى كه موى سر مى‌رويد تا ابروها و بالاى بينى بكشد و احتياط واجب آن است كه روى ابروها را نيز مسح كند؛ سپس كف دست چپ را بر تمام پشت دست راست مى‌كشد؛ و بعد از آن، كف دست راست را بر تمام پشت دست چپ.

احكام تيمّم‌

مسأله 649. تيمّم بدل از وضو و بدل از غسل فرقى با هم ندارند؛ ولى احتياط مستحب آن است كه در تيمّم بدل از غسل، يك بار ديگر دستها را بر زمين زند و مجدداً با آن پشت دست راست و سپس پشت دست چپ را مسح كند.

مسأله 650. تمام پيشانى و پشت دستها را بايد مسح كند و اگر مختصرى از آن را مسح نكند تيمّم باطل است، خواه عمداً باشد يا از روى فراموشى، ولى دقّت زياد هم لازم نيست، همين اندازه كه بگويند تمام پيشانى وپشت دستها مسح شده كافى است.

مسأله 651. براى اين‌كه يقين كند تمام پيشانى و پشت دستها را مسح كرده بايد كمى از اطراف آن را نيز مسح كند، ولى مسح ميان انگشتان لازم نيست؛ و احتياط واجب اين است كه پيشانى و پشت دستها را از بالا به پايين مسح كند و كارهاى‌