روشن مىسازد.
بدين رو در طول تاريخ در حالات مردان و زنان پرهيزكار روشنبينىهائى مشاهده شده كه هرگز از طريق علم و دانش معمولى قابل درك نيست.
آنها بسيارى از حوادث را كه در لابلاى آشوبهاى اجتماعى ريشه آن ناشناخته بود به خوبى مىشناختند و چهرههاى منفور دشمنان حق را از پشت هزاران پرده فريبنده مىديدند!
اين اثر عجيب تقوا در شناخت واقعى و ديد و درك انسانها در بسيارى از روايات و آيات ديگر نيز آمده است، از جمله در سوره «بقره» آيه 282 مىخوانيم:
وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ يُعَلِّمُكُمُ اللَّهُ: «تقوا پيشه كنيد و خداوند به شما تعليم مىدهد».
در حديث معروف آمده است: الْمُؤْمِنُ يَنْظُرُ بِنُورِ اللَّهِ: «انسان با ايمان با نور خدا مىبيند». «1»
و در «نهج البلاغه» در كلمات قصار مىخوانيم: أَكْثَرُ مَصارِعِ الْعُقُولِ تَحْتَ بُرُوقِ الْمَطامِعِ: «زمين خوردن عقلها غالباً به خاطر برق طمع است كه چشم عقل را از كار مىاندازد و پرتگاهها و لغزشگاهها را نمىبيند». «2»
ثالثاً- از نظر تجزيه و تحليل عقلى نيز پيوند ميان تقوا و درك حقايق قابل فهم است؛ زيرا مثلًا جوامعى كه بر محور هوا و هوس مىگردد و دستگاههاى تبليغاتى آنها در مسير دامن زدن به همين هوى و هوسها گام بر مىدارد،