«آنها در آن روز به كفر نزديكتر از ايمان بودند» «هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْا يمانِ».
در ضمن از اين جمله استفاده مىشود كه كفر و ايمان داراى درجاتى است كه بعقيده و طرز عمل انسان بستگى دارد.
لذا مىافزايد: «آنها به زبان چيزى مىگويند كه در دل ندارند» «يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ في قُلُوبِهِمْ».
آنها به خاطر لجاجت روى پيشنهاد خود، دائر به جنگ كردن در خود «مدينه»، يا ترس از ضربات دشمن و يا بىعلاقگى به اسلام از شركت در ميدان، خوددارى كردند.
«ولى خداوند به آنچه منافقان كتمان مىكنند آگاهتر است» «وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يَكْتُمُونَ».
هم در اين جهان پرده از چهره آنان برداشته و قيافه آنها را به مسلمانان نشان مىدهد و هم در آخرت به حساب آنها رسيدگى خواهد كرد.
***