پاسخ اين سؤال- به گونهاى كه بسيارى از محققان گفتهاند- اين است كه:
قرآن داراى دو نزول بوده است.
نزول دفعى، كه در يك شب تمام آن، بر قلب پاك پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله يا «بيت المعمور» يا از «لوح محفوظ» به آسمان دنيا، نازل گرديد.
و نزول تدريجى، كه در طول بيست و سه سال دوران نبوت انجام گرفت. «1»
بعضى نيز گفتهاند: آغاز نزول قرآن در «ليلة القدر» بوده نه تمام آن، ولى اين بر خلاف ظاهر آيه است كه مىگويد: ما قرآن را در شب قدر نازل كرديم.
قابل توجه اين كه: درباره نازل شدن قرآن در بعضى از آيات، تعبير به «انزال» و در بعضى تعبير به «تنزيل» شده است، و از پارهاى از متون لغت استفاده مىشود: «تنزيل» معمولًا در جائى گفته مىشود كه چيزى تدريجاً نازل گردد، ولى «انزال» مفهوم وسيعترى دارد، كه نزول دفعى را نيز شامل مىگردد. «2»
اين تفاوت تعبير كه در آيات قرآن آمده، مىتواند اشاره به دو نزول فوق باشد.
***
در آيه بعد، براى بيان عظمت شب قدر مىفرمايد: «تو چه مىدانى شب قدر چيست»؟ «وَ ما أَدْراكَ ما لَيْلَةُ الْقَدْرِ».
***
و بلافاصله مىگويد: «شب قدر شبى است كه از هزار ماه بهتر است» «لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ».
اين تعبير نشان مىدهد: عظمت اين شب به قدرى است كه حتى پيغمبر