«رَجْرَجَة» به «اضطراب» گفته مىشود.
«بُسَّت» از ماده «بس» (بر وزن حج) در اصل به معنى «نرم كردن آرد به وسيله آب» است.
«هَباء» به معنى «غبار» است و «مُنْبَث» به معنى «پراكنده»، بعضى گفتهاند:
«هَباء» آن غبارهاى بسيار كوچكى است كه در فضا معلق است و در حال عادى ديده نمىشود، مگر زمانى كه نور آفتاب از روزنهاى به درون محل تاريكى بتابد.
اكنون، بايد انديشيد: آن زلزله و انفجار تا چه حد سنگين است كه، مىتواند كوههاى عظيم را كه در صلابت و استحكام ضربالمثلاند، آنچنان متلاشى كند كه، تبديل به غبار پراكنده كند، و فريادى كه از اين انفجار عظيم برمىخيزد از آن هم وحشتناكتر است.
به هر حال، در آيات قرآن درباره وضع كوهها در آستانه قيامت تعبيرات گوناگونى ديده مىشود كه، در حقيقت مراحل مختلف انفجار عظيم كوهها را نشان مىدهد.
گاه، مىگويد: «كوهها به حركت در مىآيند» (وَ تَسِيْرُ الْجِبالُ سَيْراً). «1»
و گاه، مىگويد: «كوهها از جا كنده مىشوند» (وَ إِذَا الْجِبالُ نُسِفَتْ). «2»
و گاه، مىفرمايد: «برداشته مىشوند و در هم كوبيده مىشوند» (فَدُكَّتا دَكَّةً واحِدَةً). «3»
و زمانى مىگويد: «به تلى از شن متراكم تبديل خواهند شد» (وَ كانَتِ الْجِبالُ كَثِيباً مَهِيْلًا). «4»
و گاه، مىفرمايد: «به صورت غبار پراكندهاى در مىآيند»! (آيه مورد بحث).
و سرانجام مىگويد: «همچون پشم زدهشدهاى در فضا پخش مىشوند» (كه تنها رنگى از آن ديده مىشود) (وَ تَكُونُ الْجِبالُ كَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ). «5»