***
«زيرا ما شما معبودان دروغين را با پروردگار عالميان برابر مىپنداشتيم»! «إِذْ نُسَوِّيكُمْ بِرَبِّ الْعالَمِينَ». «2»
***
«اما هيچ كس ما را گمراه نكرد، مگر مجرمان» «وَ ما أَضَلَّنا إِلَّا الْمُجْرِمُونَ».
همان مجرمانى كه رؤساى جامعه ما بودند و براى حفظ منافع خويش ما را به اين راه كشاندند و بدبخت كردند.
اين احتمال نيز وجود دارد كه: منظور از مجرمان، شياطين يا نياكان گمراهشان باشند كه آنها را به اين راه كشاندند.
***
ولى افسوس كه امروز «شفاعت كنندگانى براى ما وجود ندارد» «فَما لَنا مِنْ شافِعِينَ».
***
«و نه دوست گرم و پر محبتى» كه بتواند ما را يارى كند «وَ لا صَدِيقٍ حَمِيمٍ».
خلاصه، نه معبودان به شفاعت ما مىپردازند، آنچنان كه ما در دنيا مىپنداشتيم، و نه دوستان قدرت يارى ما را دارند.
قابل توجه اين كه: «شافعين» در آيه گذشته، به صورت جمع و «صديق» به صورت مفرد آمده، اين تفاوت، ممكن است به خاطر آن باشد كه اين گروه از گمراهان با چشم خود مىبينند مؤمنانى كه لغزشهائى داشتهاند از شفاعت