پاسخ اين پرسش را در چند آيه قبل كه عين اين كلمه به كار رفته بود بيان كرديم و گفتيم كه منظور از آن، رسيدگى دقيق و بدون گذشت و حساب كردن تمام جزئيّات و بهاصطلاح مو را از ماست كشيدن است. حديث جالبى نيز در همين زمينه وارد شده بود كه در آنجا بيان شد. «1»
در آنجا گفتيم اين احتمال نيز وجود دارد كه منظور از «سوءالحساب»، محاسبه توأم با سرزنش باشد و بعضى «سوءالحساب» را بهمعنى سوءالجزاء (پاداش بد) تفسير كردهاند، همانگونه كه مىگوييم حساب فلانكس را كف دستش بگذار، يعنى مجازاتش كن.
اين احتمال را نيز داديم كه «سوءالحساب» يك مفهوم جامع داشته باشد و همه اين معانى را شامل شود.
* پنجمين برنامه آنها استقامت است در برابر مشكلاتى كه در مسير اطاعت از خدا، ترك گناه، جهاد با دشمن و مبارزه با ظلم و فساد وجود دارد «2» آنهم صبر و استقامتى براى جلب خشنودى پروردگار، ازاينرو مىفرمايد: «و آنان كه بهخاطر ذاتِ (پاك) پروردگارشان شكيبايى مىكنند» (وَالَّذِينَ صَبَرُوا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ). كراراً مفهوم «صبر» را كه استقامت بهمعنى وسيع كلمه است يادآور شدهايم، امّا عبارت وَجْهِ رَبِّهِمْ يكى از دو معنى را مىرساند. نخست اينكه «وجه» در چنين موارد بهمعنى «عظمت» است، همانگونه كه به «نظر» و «رأى» مهم گفته مىشود:
هذا وَجهُ الرّأى: يعنى «اين رأى مهمّى است». و اين شايد به خاطر آن است كه