سپس افزود: «مردم بر او عيبها گرفتند و طعنه زدند»؛ (إِنَّ النَّاسَ طَعَنُوا عَلَيْهِ).

تقريباً همه مورخان اسلام و عموم محققان نوشته‌اند كه ايراد مردم بر عثمان عمدتا دو چيز بود: تقسيم ناعادلانه بيت المال و بخشش بى حساب به اطرافيان و خويشاوندان خود و ديگر سپردن پستهاى كليدى حكومت اسلامى به افراد ناصالح از ميان خويشاوندان و پيروانش.

آنگاه امام عليه السلام مى‌فرمايد: «من در اين ميان يكى از مهاجران بودم كه براى جلب رضايت عثمان (از طريق رضايت مردم از او و تغيير روشهاى نادرستش) نهايت كوشش را به خرج دادم و كمتر او را سرزنش كردم (مبادا مردم تحريك به قتل او شوند) ولى طلحه و زبير (خشونت در برابر او را به آخرين حد رساندند به گونه‌اى كه) آسانترين فشارى كه بر او وارد مى‌كردند مانند تند راندن شتر بود و نرمترين حُدى‌ها، سخترين آن بود (آوازى كه شتر را به شتاب وا مى‌دارد و خسته مى‌كند) و از سوى عايشه نيز خشمى ناگهانى بود (كه مردم را سخت بر ضد عثمان شوراند) و به دنبال آن گروهى به تنگ آمدند و بر ضدّ او شوريدند و او را كشتند»؛ (فَكُنْتُ رَجُلًا مِنَ الْمُهَاجِرِينَ أُكْثِرُ اسْتِعْتَابَهُ‌ [1]، وَأُقِلُّ عِتَابَهُ، وَكَانَ طَلْحَةُ وَالزُّبَيْرُ أَهْوَنُ سَيْرِهِمَا فِيهِ الْوَجِيفُ‌ [2]، وَأَرْفَقُ حِدَائِهِمَا [3] الْعَنِيفُ‌ [4]. وَ كَانَ مِنْ عَائِشَةَ فِيهِ فَلْتَةُ [5] غَضَبٍ، فَأُتِيحَ‌ [6] لَهُ قَوْمٌ فَقَتَلُوهُ).

[1]. «استعتاب» از ماده «عتبى» به معناى سرزنش كردن گرفته شده و به اين مفهوم است كه از ديگرى مى‌خواهيم ما را آنقدر سرزنش كند كه راضى شود و سپس به معناى رضايت طلبيدن به كار رفته است.

[2]. «وجيف» از ماده «وجف» بر وزن «وقف» به معناى اضطراب گرفته شده و از آنجايى كه به هنگام سرعت سير، اضطراب در سير كننده پيدا مى‌شود، اين واژه به معناى سرعت نيز بكار رفته است.

[3]. «حِداء» و همچنين «حُداء» بر وزن «دعا» به معناى آواز خواندن براى شتر به منظور سرعت بيشتر است.

سپس به معناى هر گونه برانگيختن و تحريك براى انجام كارى استعمال شده است.

[4]. «عنيف» از ماده «عنف» به معناى خشونت و شدت عمل گرفته شده.

[5]. «فلتة» به معناى كارى است كه بدون مطالعه و ناگهانى انجام مى‌شود و «فلتات اللسان» سخنانى است كه از انسان بى‌مطالعه و از روى غفلت صادر مى‌گردد.

[6]. «اتيح» از ريشه «تيح» بر وزن «شى‌ء» به معناى آماده شدن براى انجام كارى است و جمله «فاتيح له قوم» به اين معناست كه گروهى براى كشتن عثمان آماده شدند.