بيم سستى در او راه ندارد و لغزش پيدا نمى‌كند. در جايى كه سرعت لازم است كندى نخواهد كرد و در آنجا كه كندى و آرامش لازم است سرعت و شتاب به خرج نمى‌دهد»؛ (وَ اجْعَلَاهُ دِرْعاً وَ مِجَنّاً [1]، فَإِنَّهُ مِمَّنْ لَايُخَافُ وَهْنُهُ وَ لَا سَقْطَتُهُ‌ [2] وَ لَا بُطْؤُهُ عَمَّا الْإِسْرَاعُ إِلَيْهِ أَحْزَمُ‌ [3]، وَ لَا إِسْرَاعُهُ إِلَى‌ مَا الْبُطْءُ عَنْهُ أَمْثَلُ). [4]

از تعبير امام عليه السلام استفاده مى‌شود كه فرمانده لشكر بايد كاملًا از نفرات خود حفاظت كند همچون زره و سپر براى افراد، آن گونه برنامه‌ريزى كند كه ضايعات به حدّاقل برسد و كشته و مجروح كمتر باشد.

نكته ديگرى كه امام عليه السلام در اين چند جمله بيان فرموده ويژگى‌هاى چهار گانه‌اى است كه براى اشتر برشمرده كه اگر در فرمانده‌اى جمع شود، آن فرمانده از هر نظر لايق و شايسته است.

1. اينكه سستى به خرج ندهد و در برابر فشارهاى دشمن و سنگينى برنامه‌هاى جنگى مانند كوه استوار باشد.

2. در محاسبات خود كمتر دچار اشتباه شود، موقعيت نيروهاى خودى و دشمن را به طور كامل ارزيابى كند و مطابق آن برنامه‌ريزى نمايد.

3. در ميدان جنگ مسائلى پيش مى‌آيد كه دقيقه‌ها و ثانيه‌ها در آن سرنوشت‌ساز است و بايد با سرعت هر چه تمام‌تر عمل كرد. فرمانده لايق بايد اين دقيقه‌ها و ثانيه‌ها را بشناسد و بر طبق آن موضع‌گيرى كند.

4. به هنگام مبارزه لحظاتى پيش مى‌آيد كه در آن خونسردى و ترك شتاب لازم است؛ مثلًا در جايى كه دشمن تدريجاً به دام مى‌افتد، اگر كار عجولانه‌اى شود از دام بيرون خواهد رفت. در اين گونه موارد بايد خونسرد بود.

[1]. «مجنّ» به معناى سپر است، از ريشه «جنّ» بر وزن «فن» به معناى پوشانيدن گرفته شده است.

[2]. «سقطة» به معناى لغزش و سقوط است.

[3]. «احزم» از ريشه «حزم» بر وزن «نظم» به معناى محكم‌كارى كردن گرفته شده.

[4]. «امثل» به معناى افضل است.