نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 228
او ارزانى داشته است بجا آورد و به دنبال آن در اين بخش از خطبه دست به درگاهش
برمىدارد و تقاضاى نعمتهايى مىكند كه مكمّل نعمتهاى پيشين است و در سه جمله كه
هر جمله با «اللّهم» شروع مىشود خواستههاى خود را در پيشگاه الهى عرضه مىدارد:
نخست مىگويد: «خداوندا!» به تو پناه مىبرم با آنكه در سايه بىنيازى تو
هستم، فقير شوم و با آنكه در پرتو هدايت تو قرار گرفتهام گمراه گردم يا در سايه
حكومت تو بر من ستم شود يا با اينكه همه چيز در دست توست مغلوب و مقهور گردم»؛ (اللّهمّ إنّي أعوذ بك أن أفتقر في غناك، أو أضلّ في هداك،
أو أضام [1] في
سلطانك، أو أضطهد [2] و
الأمر لك!).
اين چهار جمله كه همه بازگشت به توحيد افعالى مىكند اشاره به اين است كه غنا
و بىنيازى، هدايت و پيروزى و غلبه بر دشمن و مشكلات همه در سايه لطف خدا ميسّر
است؛ همان گونه كه قرآن مجيد مىفرمايد: « «يا
أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ
الْغَنِيُّ» اى مردم! همه شما فقير هستيد و غنىّ و بىنياز
تنها خداست» [3] و
مىفرمايد: « «مَنْ يَهْدِ اللَّهُ فَهُوَ
الْمُهْتَدِي» كسى را كه خدا هدايت كند تنها او هدايت يافته
است» [4] و نيز
مىفرمايد: « «إِنْ يَنْصُرْكُمُ اللَّهُ فَلا غالِبَ
لَكُمْ» اگر خداوند شما را يارى كند هيچ كس بر شما
غلبه نخواهد كرد». [5]
حضرت در دومين دعا و درخواست، عرضه مىدارد: «خداوندا! نخستين موهبت از مواهب
خويش را كه از من مىگيرى جان من قرار ده و جانم نخستين وديعه از ودايع نعمتهايت
باشد كه از من باز مىستانى (و چشم و گوش و ساير
[1]. «أضام» از ريشه «ضيم» بر وزن
«عين» به معناى ظلم كردن و خوار نمودن گرفته شده است.
[2]. «أضطهد» از ريشه «ضهد» بر وزن
«مهد» به معناى مقهور ساختن گرفته شده است و «اضطهاد» به معناى تأكيد در مقهور
نمودن است.