باشد كه فقط به جهت او انجام گيرد و چيز ديگرى آن را مشوب و ناخالص نكند، (و به يقين) هرقدر امتحان و آزمايش عظيم‌تر (و مشكل‌تر) باشد ثواب و پاداشش فزونتر خواهد بود.

شرح و تفسير چرا زندگى انبيا ساده بود؟

امام عليه السّلام در بخش سابق اين خطبه اشارات پرمعنايى به زندگى ساده انبيا از جمله موسى بن عمران داشت و در ادامه آن در اين بخش از خطبه به بيان آثار معنوى و تربيتى آن مى‌پردازد و مى‌فرمايد: «اگر پيامبران داراى قدرتى بودند كه كسى را ياراى مخالفت با آنان نبود، و توانايى و عزتى داشتند كه هيچ‌گاه مغلوب نمى‌شدند، و سلطنت و شوكتى كه گردنها به سوى آن كشيده مى‌شد و از راههاى دور، بار سفر به سوى آنان مى‌بستند- اگر چنين بودند- پذيرش دعوت آنان بارى مردم آسان‌تر و سركشى در برابر آنان مشكل‌تر بود. و مردم به جهت ترسى كه بر آنها مستولى مى‌شد، يا علاقه و انتظارى كه آنان را متمايل به پيامبران مى‌ساخت به آنها ايمان مى‌آوردند. در اين حال نيّات و انگيزه‌ها خالص نبود (و غير خدا در آن شركت داشت) به همين دليل حسنات و پاداش آنان تقسيم مى‌شد (و اجر كمى داشتند)»؛ (و لو كانت الأنبياء أهل قوّة لا ترام‌ [1]، و عزّة لا تضام‌ [2]، و ملك تمدّ نحوه أعناق الرّجال، و تشدّ إليه عقد [3] الرّحال‌ [4]، لكان ذلك أهون على الخلق في الإعتبار، و أبعد لهم في الإستكبار، و لآمنوا عن رهبة قاهرة لهم، أو رغبة مائلة بهم، فكانت النّيّات مشتركة، و الحسنات مقتسمة).

[1]. «ترام» از ريشه «روم» بر وزن «قوم» به معناى طلب كردن است.

[2]. «تضام» از ريشه «ضيم» به معناى ذليل كردن است.

[3]. «عقد» جمع «عقده» يعنى گره.

[4]. «رحال» جمع «رحل» چيزى است كه بر پشت شتر مى‌گذارند و روى آن مى‌نشينند و «شدّ رحال» به معناى آماده شدن براى سفر يا سفر كردن است.