ممكن است قرار گرفتن «آلاء» در مقابل «نعم» اشاره به نعمتهاى معنوى در مقابل نعمتهاى مادى باشد. سپس به معرفى خداوندى كه حمد و ستايش او را كرده مى‌پردازد و او را با پنج وصف مهم ياد مى‌كند كه هريك به تنهايى مى‌تواند انگيزه حمد و ستايش باشد، مى‌فرمايد: «همان خداوندى كه حلمش عظيم است و به همين دليل (از خطاكاران) در مى‌گذرد و در آنچه حكم كرده و فرمان داده دادگر است و از آينده و گذشته باخبر، خداوندى كه به علم خود آفريدگان را ابداع كرده، و با حكمش آنها را ايجاد نموده است»؛ (الّذي عظم حلمه فعفا، و عدل في كلّ ما قضى، و علم ما يمضي و ما مضى، مبتدع الخلائق بعلمه، و منشئهم بحكمه).

اين اوصاف پنجگانه كه از فزونى حلم خداوند آغاز مى‌شود و به آفرينش خلايق و ابداع كائنات منتهى مى‌گردد، مهم‌ترين بخش از صفات خداست كه شامل علم و قدرت و عدالت و لطف و مرحمت است.

آن‌گاه به اين حقيقت اشاره مى‌كند كه آفرينش خداوند بدون هيچ‌گونه سابقه تعلم، تجربه و مشورت است، مى‌فرمايد: «بى‌آنكه (در اين كار) از كسى پيروى كند و يا آموزشى ببيند، و يا از نمونه‌اى كه از آفريننده حكيمى صادر شده باشد الگو پذيرد، يا خطايى براى او پيش آيد (و از خطاى خود تجربه آموزد) و نه جمعيّتى حضور داشته باشند (كه با آنها مشورت كند يا از آنان كمك گيرد»؛ (بلا اقتداء و لا تعليم، و لا احتذاء [2] لمثال صانع حكيم، و لا إصابة خطإ، و لا حضرة ملإ).

در واقع كسى كه در صنعت خود از ديگرى الهام مى‌پذيرد، ممكن است از يكى از پنج طريق زير باشد:

[1]. بوستان سعدى، قسمت توحيد.

[2]. «احتذا» يعنى هماهنگ شدن از ريشه «حذو» بر وزن «جذب» به معناى هماهنگى گرفته شده است.