نمى‌دهد» (فالكتاب يومئذ و أهله طريدان‌ [1] منفيّان‌ [2]، و صاحبان مصطحبان في طريق واحد لا يؤويهما [3] مؤو).

و در ادامه اين سخن تاكيد مى‌فرمايد كه: «قرآن و اهلش در آن زمان در ميان مردمند اما در ميان آنها نيستند، با آنها هستند ولى با آنها نيستند!» (فالكتاب و أهله في ذلك الزّمان في النّاس و ليسا فيهم، و معهم و ليسا معهم).

آرى قرآن را بر فراز منابر و در خانه‌ها مى‌خوانند، مى‌بوسند و گرامى مى‌دارند ولى در زندگى فردى و اجتماعى آنها اثرى از تعليمات و مفاهيم قرآن نيست. از قرآن به پوستى قناعت كرده و مغز را رها ساخته‌اند، الفاظ را گرفته و معانى را پشت سرافكنده‌اند.

سپس به دليل آن پرداخته مى‌فرمايد: «اين به خاطر آن است كه گمراهى با هدايت موافق نيست، هر چند در كنار هم قرار گيرند» (لأنّ الضّلالة لا توافق الهدى، و إن اجتمعا).

آرى گمراهان به راه خود مى‌روند و هدايت و هوادارانش به راه خود، هر چند در ظاهر در كنار هم باشند و در ادامه، به دليل ديگرى از دلايل مهم بدبختى آنان پرداخته مى‌افزايد: (در آن روز) «مردم بر تفرقه و پراكندگى اتحاد كنند و از اجتماع و وحدت پراكنده شوند، گويى آنها پيشوايان كتاب خدا هستند و قرآن پيشواى آنها نيست!» (فاجتمع القوم على الفرقة، و افترقوا على الجماعة، كأنّهم أئمّة الكتاب و ليس الكتاب إمامهم).

[1] «طريدان» تثنيه «طريد» از مادّه «طرد» به معنى راندن است و طريد به معنى رانده شده مى‌باشد.

[2] «منفيان» از مادّه «نفى» در اين جا به معنى تبعيد كردن است و منفى شخصى است كه تبعيد شده است.

[3] «يؤوى» از مادّه «ايواء» به معنى پناه دادن است و «مؤو» به معنا پناه دهنده است.