عيب‌جويى مردم گناه بزرگترى است!

شرح و تفسير با آن همه عيب، عيبجويى ديگران چرا؟

از آن جا كه يكى از مشكلات بزرگ اجتماعى، غيبت و عيب‌جويى مردم از يكديگر است، كه روح بدبينى و نفاق را گسترش مى‌دهد، و پايه‌هاى اعتماد را لرزان مى‌سازد، و روح همكارى و اتحاد را از ميان مى‌برد، اسلام به اين موضوع اهميّت فوق‌العاده داده، و غيبت را يكى از بزرگترين گناهان شمرده است.

امام عليه السّلام در خطبه بالا، به شدّت از اين كار نهى مى‌كند، و دلايل مختلف و نكته‌هاى بسيار جالب در اين باره بيان مى‌فرمايد.

در واقع امام عليه السّلام مردم را به پنج گروه تقسيم مى‌كند. نخست گروهى كه لطف الهى شامل آنها شده و آلوده گناه نگشتند، درباره اين گروه مى‌فرمايد:

«سزاوار است آنها كه از عيوبى پاكند، و از گناه سالم نگه داشته شده‌اند، به گناهكاران و اهل معصيت ترحم كنند، و شكر و سپاس خدا چنان بر وجود آنان غلبه كند، كه آنها را از عيب‌جويى و غيبت ديگران باز دارد». (و إنّما ينبغي لأهل العصمة و المصنوع إليهم في السّلامة أن يرحموا أهل الذّنوب و المعصية، و يكون الشّكر هو الغالب عليهم، و الحاجز لهم عنهم).

چه نعمتى از اين بالاتر كه، لطف الهى شامل حال انسانى گردد، و او را از آلودگى به گناه حفظ كند، و چه شكر و سپاسى از اين بهتر كه، انسان به شكرانه اين نعمت بزرگ الهى، زبان از غيبت و عيب‌جويى ديگران بربندد.

گروه دوّم كسانى هستند كه، خودشان داراى همان عيوبى مى‌باشند، كه ديگران را نسبت به آن ملامت و غيبت مى‌كنند، يعنى حبّ ذات به آنها اجازه نمى‌دهد كه عيوب خويش را ببينند، ولى نسبت به عيوب ديگران دقيق و