و جنگ خطرناك به طور ناگهانى پاى او از ميان برداشته شود هرج و مرج و آشوب همه جا را مى‌گيرد و كيان اسلام به خطر مى‌افتد.

روح بلند على عليه السّلام ايجاب مى‌كند كه همه چيز را در اين جا فراموش كند و خير مسلمين را بر هر كار ديگر مقدّم بدارد.

3- عدم خيانت در مشورت‌

كلام بالا درسى است براى همه مسلمين كه به هنگام مشورت بدون در نظر گرفتن موقعيت مشورت كننده و رابطه و ضابطه او آنچه خير و صلاح است بازگو كنند.

به تعبير ديگر: يا مشورت را نپذيرند و يا اگر پذيرا شدند حق مشورت را ادا كنند.

در حديثى مى‌خوانيم كه امام صادق عليه السّلام فرمود: «اعلم انّ ضارب عليّ بالسّيف و قاتله لو ائتمنني و استنصحني و استشارني ثمّ قبلت ذلك منه لأدّيت الأمانة؛ هر گاه آن كس كه على عليه السّلام را با شمشير، ضربت زد و او را شهيد كرد پيشنهاد مى‌كرد امانتى نزد من بگذارد يا نصيحتى به او كنم يا مشورتى از من مى‌خواست و من مى‌پذيرفتم امانت را (در هر سه موضوع) رعايت مى‌كردم‌ [1].

4- برداشت نادرست!

بعضى از مخالفان روى اين كلام امام عليه السّلام گفتگوى بسيار كرده‌اند و خواسته‌اند از آن دليلى بر حقانيّت خليفه دوّم- آن هم از زبان على عليه السّلام- اقامه كنند، ولى‌

[1] تحف العقول، صفحه 374.