امام عليه السّلام در اين عبارت وضع مردم دنيا را به مهمانانى تشبيه فرموده است كه براى مدّت محدودى در جايى به مهمانى دعوت شده‌اند و به افراد بدهكارى كه طلبكاران آنها را رها نمى‌كنند.

بديهى است ميهمان، خانه ميزبان را سراى ابدى نمى‌بيند، هرگز دل به آن نمى‌بندد و بر آن تكيه نمى‌كند و به خاطر آن، دل نمى‌سوزاند.

شخص بدهكارى كه از طرف طلبكاران پيوسته دنبال مى‌شود چاره‌اى جز اين ندارد كه هر چه پيدا مى‌كند تدريجا به آنها بدهد به اميد روزى كه تمام بدهى، پرداخته شود گويى عمرى را كه خدا به ما داده است جزو بدهكاريهاى ماست كه لحظه به لحظه از ما گرفته مى‌شود و مشكل مهم اين جاست كه در كنار اين عمر ناپايدار و به سرعت گذرا، اعمالى كه ما انجام مى‌دهيم به طور كامل حفظ مى‌شود و بايد پاسخگوى آن باشيم.

بعضى از شارحان نهج البلاغه در اين جا سخنى از بعضى از ارباب معنى نقل كرده‌اند كه مى‌گويد: «ما ادري كيف أعجب من الدّنيا! أمن حسن منظرها و قبح مخبرها أم من ذمّ النّاس لها و تناحرهم عليها!؛ نمى‌دانم چگونه از اين دنيا تعجّب كنم، ظاهرش چقدر زيباست اما باطنش چقدر زشت، مردم همه آن را نكوهش مى‌كنند ولى براى به چنگ آوردنش با يكديگر مى‌جنگند!» [1].

امام عليه السّلام در ادامه اين سخن مى‌افزايد: «چه بسيار كوشش كننده‌اى كه به جايى نرسيد و زحمت كشنده‌اى كه جز زيان چيزى نصيبش نشد» (فربّ دائب‌ [2] مضيّع، و ربّ كادح‌ [3] خاسر).

[1] شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، جلد 8، صفحه 247.

[2] «دائب» از مادّه «دؤوب» (بر وزن غروب) به معنى استمرار در انجام كارى است.

[3] «كادح» از مادّه «كدح» (بر وزن مدح) به معنى سعى و كوشش توأم با رنج و تعب در انجام كارى است.