مى‌بريد، و زناكار بدون همسر را تازيانه مى‌زد، سپس سهم آنها را از بيت المال مى‌داد و مى‌توانستند از زنان مسلمان همسر انتخاب كنند (كوتاه سخن اين كه) رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله آنها را به خاطر گناهانشان مجازات مى‌كرد و حدّ الهى را بر آنان اجرا مى‌نمود، اما سهم آنها را از اسلام مى‌پرداخت و نام آنان را از دفتر مسلمين خارج نمى‌ساخت. (پس شما چرا بر خلاف دستور پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله هر گنهكارى را كافر مى‌شمريد).

شرح و تفسير خشونت بى‌منطق خوارج‌

اين بخش از خطبه ناظر به پاسخ به شبهات «خوارج» است كه بر اثر جهل و نادانى و تعصب و تقليد كوركورانه دامنگير آنها شده بود.

آنها معتقد بودند، هر كس مرتكب هر گناه كبيره‌اى شود كافر مى‌شود و كافر واجب القتل است و در اين جا صغرا و كبرايى براى خود درست مى‌كردند و بر طبق آن به خود اجازه مى‌دادند كه بر هر يك از اصحاب على عليه السّلام دست يابند او را به قتل رسانند، اين تشنه‌هاى خون‌ريزى و شرارت و جنايت به همين جهت شمشير بر دوش گذاشته و در گوشه و كنار خونهاى بى‌گناهان را مى‌ريختند و كارى كردند كه صفحه تاريخ را سياه نمودند.

آنها براى خود صغرا و كبرا درست مى‌كردند و مى‌گفتند: على عليه السّلام حكميّت افراد را در برابر قرآن پذيرفته، بنابر اين مرتكب گناهى شده، و هر كس مرتكب گناهى شود كافر است و پيروان على عليه السّلام نيز همانند او هستند پس آنها هم كافرند و كافر واجب القتل است.

امام عليه السّلام در عبارت بالا با پاسخهاى بسيار روشن و منطقى، اشتباهات آنها را آشكار مى‌سازد و به آنها اتمام حجّت مى‌كند مى‌فرمايد: «اگر چنين مى‌پنداريد