مى‌دهد» (تا گام در طريق او بگذاريد) (إنّ الشّيطان يسنّي‌ [1] لكم طرقه).

و از آن جا كه از روش سياست گام به گام، استفاده مى‌كند «مى‌خواهد (رشته‌هاى محكم) دين شما را گره گره بگشايد» (و اعتقادات و اعمال شما را يكى بعد از ديگرى بر باد دهد) (و يريد أن يحلّ دينكم عقدة عقدة).

برنامه ديگر او اين است كه: «به جاى اتحاد و هماهنگى ايجاد تفرقه كند» (و يعطيكم بالجماعة الفرقة).

«و به وسيله تفرقه فتنه بر پا سازد!» (و بالفرقة الفتنة).

آرى نخستين برنامه شيطان اين است كه بيراهه‌هاى خطرناك را در نظر انسان، شاه راه مستقيم جلوه مى‌دهد، و با روش تساهل و تسامح همگان را به طرق خود دعوت مى‌كند، و طريق اطاعت الهى را مشكل و خشن و ناهموار جلوه‌گر مى‌سازد هنگامى كه انسان، در طريق او گام گذارد، در هر قدم او را به ترك قانونى از قانونهاى الهى و ترك پيمانى، از پيمانهاى مقدّس دينى، وادار مى‌سازد، همان طور كه قرآن مجيد چهار بار روى اين معنا تكيه كرده كه « «وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ»؛ از گامهاى شيطان پيروى نكنيد».

و در جاى ديگر مى‌فرمايد: « «وَ مَنْ يَتَّبِعْ خُطُواتِ الشَّيْطانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ»؛ و هر كس از گامهاى شيطان پيروى كند (گمراه مى‌شود) چرا كه او به فحشا و منكر دعوت مى‌كند» [2].

و هنگامى كه انسان را نسبت به احكام الهى، بى‌تفاوت كرد و هوا و هوسها بر جامعه حاكم شد، با استفاده از تضادّهاى منافع مادى، و تعصبهاى جاهلى، مردم‌

[1] «يسنّى» از ريشه «سناء» به معنى روشنايى است و هنگامى كه به باب تفعيل برود به معنى سهل و آسان نمودن است.

[2] بقره، آيات 168 و 208.

انعام، آيه 142.

نور، آيه 21.