در بيانات آن حضرت نيز شواهد روشنى بر اين اوصاف ديده مى‌شود. [1] سپس اضافه مى‌فرمايد: «زمانى كه شما تحت فرمان او در آييد، و با انگشت به سوى او اشاره كنيد (و همه تسليم فرمان او گرديد،) مرگ او فرا مى‌رسد، و دورانش سپرى مى‌شود». (فإذا أنتم ألنتم له رقابكم، و أشرتم إليه بأصابعكم، جاءه الموت فذهب به).

اشاره به اينكه: او زحمت فراوانى مى‌كشد، تا شما را زير پرچم خويش گرد آورد و رهبرى او براى شما آن چنان مسلّم شود، كه از هر سو به او اشاره كنيد؛ ولى بعد از فراهم شدن مقدّمات پيروزى و اتّحاد شما، دست تقدير او را از شما خواهد گرفت و شما بار ديگر پراكنده مى‌شويد و دشمنان مسلّط مى‌گردند.

جمله‌هاى بالا مى‌تواند اشاره به همان چيزى باشد كه قبلا در سند همين خطبه آورديم، كه اهل عراق در آن ماه كه امام عليه السّلام شربت شهادت نوشيد، بيش از هر زمان ديگر، گرد آن حضرت جمع شدند؛ به گونه‌اى كه يك صد هزار لشكر، هر 10 هزار تن تحت فرماندهى يك نفر، آماده پيكار تحت فرمان آن حضرت با ستمگران شام شده بودند. ولى شهادت آن امام شيرازه آنها را در هم ريخت.

بعضى از شارحان نهج البلاغه تفسير ديگرى براى اين بخش از خطبه كرده‌اند و گفته‌اند كه اشاره به تمام دوران حضرت است؛ ولى اين تفسير، بسيار بعيد به نظر مى‌رسد! چرا كه تعبيرات قبل از اين جمله، خلاف اين معنا را مى‌رساند؛ به خصوص اينكه، اين خطبه بعد از خلافت آن حضرت ايراد شده و اشاره به آينده مى‌كند.

امام عليه السّلام براى اينكه اصحاب و يارانش مأيوس نشوند، آنها را به پيروزى‌هاى آينده بشارت مى‌دهد و مى‌فرمايد: «بعد از او مدّتى در انتظار خواهيد بود، تا خداوند شخصى را ظاهر كند كه شما را جمع نمايد و پراكندگى‌تان را به جمعيّت مبدّل‌

[1] به شرح خطبه پنجم و ششم نهج البلاغه، در جلد اوّل از اين كتاب مراجعه شود.