عقيدتى باشد- سرچشمه انواع جنگ‌ها و جدال‌ها و نابسامانى‌ها خواهد بود و سرنوشت و سعادت انسان را تباه مى‌كند.

در توصيفات بعدى، اشاره به عوامل درونى و رذايل اخلاقى كه سبب اختلاف مى‌گردد فرموده، مى‌افزايد: «برخوردهاى بد، آنان را از هم جدا نساخته. و حسادت‌هاى درونى آنان را از هم دور ننموده؛ و عوامل شكّ و ترديد، آنها را پراكنده نكرده؛ و افكار متفّرقه، جمع آنها را تقسيم ننموده است». (و لم يفرّقهم سوء التّقاطع، و لا تولّاهم غلّ التّحاسد، و لا تشعّبتهم مصارف الرّيب، و لا اقتسمتهم أخياف‌ [1] الهمم).

بى‌شك قسمت عمده عوامل اختلاف با دقّت در اين سخن كوتاه تبيين شده است:

اگر افراد نسبت به يكديگر برخورد خوب و مؤدّبانه داشته باشند و با سخنان محبّت‌آميز با هم برخورد كنند، جلو بسيارى از اختلافات كه ناشى از سوء برخوردهاست، گرفته مى‌شود و اگر نسبت به يكديگر در درون دل حسد نپرورانند، عامل مهم ديگرى ريشه‌كن مى‌شود و اگر شك و ترديدها را در مسائل مختلف از خود دور سازند و با علم و آگاهى از مسائلى كه پيرامون آنها مى‌گذرد، گام بردارند، به يقين اختلافات كمتر مى‌شود.

و اگر اختلاف انديشه‌ها و تفاوت ذوق‌ها و سليقه‌ها را تحمّل كنند باز هم جدايى‌ها كاهش مى‌يابد؛ چرا كه خداوند انسانها را گوناگون آفريده و اگر هر كدام بخواهند سليقه خود را بر ديگرى تحميل كنند- به يقين- حتّى دو نفر هم نمى‌تواند با هم زندگى مشترك و بى‌دغدغه‌اى داشته باشند.

درست است كه فرشتگان داراى شهواتى كه ويژه آدميان است، نيستند، و

[1] «أخياف» از مادّه «خيف»، (بر وزن هدف) به معناى كسى است كه رنگ چشم‌هاى او با هم متفاوت باشد، يكى آبى و ديگرى مشكى؛ سپس به هر گونه اختلاف و تفاوت اطلاق شده است.