نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 528
برخورد مىكنند، از همه در برابر پروردگار مطيعترند.» (عباد اللّه! إنّ أنصح النّاس لنفسه أطوعهم لربّه).
معناى اين سخن آن است كه انسان خود را نفريبد و به خويشتن دروغ نگويد، نقاط
ضعف خود را، نقاط قوّت به خودش معرّفى نكند و بر عيوب خويش پرده نيفكند، بلكه
خالصانه و مخلصانه به نقد خويشتن بپردازد، چنين كسى به يقين در طريق اطاعت
پروردگار گام برمىدارد [1].
و در جمله دوم، دقيقا اشاره به عكس آن مىفرمايد و مىگويد: «كسى كه از همه
بيشتر خود را مىفريبد، از همه بيشتر مرتكب معصيت پروردگار مىشود.» (و إنّ أغشّهم [2] لنفسه أعصاهم لربّه).
بديهى است آن كس كه خويشتن را مىفريبد و عيوب خود را پنهان مىسازد، گناه در
نظرش مباح و حتّى گاهى به صورت يك امر واجب جلوه مىكند و به اين ترتيب، زمينه
ارتكاب هر گونه گناه را براى خود، فراهم مىسازد.
در سومين جمله مىفرمايد: «مغبون واقعى كسى است كه خويشتن را مغبون سازد» (و المغبون من غبن نفسه) اشاره به اينكه، گاه شخص ديگرى بر سر انسان كلاه مىگذارد و او را مغبون
مىكند. و سرمايهاش را از دستش مىگيرد و گاه انسان درباره خويشتن دست به چنين
كارى مىزند و با خود فريبى، سرمايههاى وجودى خويش را از كف مىدهد، سرمايههايى
كه مىتوانست در سايه آن، سعادت دنيا و آخرت را به چنگ آورد.
در چهارمين جمله مىفرمايد: «كسى مورد غبطه خواهد بود، كه دينش سالم بماند» (و المغبوط من سلم له دينه).
[1] توجّه داشته باشيد كه «أنصح» از
مادّه «نصح» در اصل به معناى اخلاص است و از اين رو به خيرخواهىهاى خالصانه اطلاق
شده است و «نصيحت» نيز همين مفهوم را دارد.
[2] «أغشّ» از مادّه «غشّ» در اصل به
معناى ضعف و ناتوانى و كمبود است و به همين مناسبت به اشياى غير خالص، مغشوش اطلاق
مىشود و سپس به همين مناسبت واژه «غشّ» به خيانت و هر گونه ناخالصى اطلاق شده
است.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 528