(أولى الأبصار و الأسماع، و العافية و المتاع، هل من مناص‌ [1] أو خلاص. أو معاذ أو ملاذ، [2] أو فرار أو محار! [3] أم لا؟).

در اينجا مخاطب كسانى هستند كه چشم بينا و گوش شنوا دارند و از سلامت جسم و جان و نعمت دنيا برخوردارند. امام عليه السّلام مى‌فرمايد بالاخره عاقبت كار شما چيزى جز مرگ و وداع با دنيا نيست، نه راه گريزى وجود دارد و نه راه خلاص، نه پناهگاهى كه به آن پناه ببريد و از مرگ در امان باشيد و نه قلعه محكم، نه مى‌توانيد از مرگ فرار كنيد و نه بار ديگر به اين دنيا باز گرديد. در واقع شش راه فرار از چنگال مرگ را، امام عليه السّلام بيان فرموده و تأكيد كرده كه تمام اين راهها بر روى شما بسته خواهد شد. مسيرى است كه همه بايد آن را بپيمايند و سرنوشتى است كه هيچ استثنايى ندارد. و اگر مخاطب تنها صاحبان چشم و گوش‌اند به خاطر اين است كه غافلان و بى‌خبران از اين گونه مسائل چيزى نمى‌فهمند و به راستى اندكى انديشه درباره مرگى كه در سرنوشت همه ما از روز نخست رقم زده شده است، كافى است كه ما را بيدار كند و به راه راست هدايت نمايد.

لذا در ادامه سخن مى‌فرمايد: «حال «چگونه (از راه حق) منحرف مى‌شويد!» يا به كجا رو مى‌آوريد؟ يا به چيز مغرور مى‌شويد؟! اين در حالى است كه بهره هر يك از شما از زمين، با اين طول و عرضش تنها به اندازه قيامت او است، در حالى كه گونه‌اش بر خاك ساييده مى‌شود» (فأنّى تؤفكون! [4]» أم أين تصرفون! أم بماذا

[1] «مناص» از مادّه «نوص» (بر وزن قوس) به معناى دور شدن و جدا گشتن از چيزى است. بعضى گفته‌اند اين واژه به معناى پناهگاه و فريادرس است و از آنجا كه وقتى انسان در جستجوى چنين چيزى است، از محلّى كه در آن است، دور مى‌شود و فرار مى‌كند، به معناى دور شدن و فرار كردن آمده است.

[2] «ملاذ» از مادّه «لوذ» (بر وزن موز) به معناى پنهان شدن و به قلعه‌اى پناه بردن است و لذا «ملاذ» به پناهگاه و قلعه، اطلاق مى‌شود و با «معاذ» تفاوت مختصرى دارد زيرا «معاذ» از مادّه «عوذ» (بر وزن حوض) به معناى پناه گرفتن است و مفهوم «استتار» در آن نيست.

[3] «محار» اسم مكان از مادّه «حور» (بر وزن جور) در اصل به معناى نقصان است، سپس به معناى بازگشت آمده است.

[4] «تؤفكون» از مادّه «افك» (بر وزن فكر) به معناى انحراف و دگرگون شدن است و به همين جهت واژه «افك» به تهمت و دروغ نيز اطلاق مى‌شود.