عبور براى او بنويسد».

[1] و در بعضى روايات آمده است:

«إذا جمع اللّه الأوّلين و الآخرين يوم القيامة و نصب الصّراط على جسر جهنّم ما جازها أحد حتّى كانت معه براءة بولاية علىّ بن أبي طالب‌

، هنگامى كه خداوند اوّلين و آخرين را در روز قيامت گرد آورد و صراط بر جهنّم كشيده شود، هيچ كس از آن عبور نمى‌كند مگر اينكه برات آزادى به سبب ولايت على عليه السّلام با او باشد».

[2] اين مضمون با تفاوت مختصرى در «مناقب خوارزمى» و «مناقب ابن مغازلى» و «فرائد السّمطين» و كتاب «الرّياض النّظرة» آمده است.

[3] همانگونه كه در شرح خطبه نيز ذكر شد، صراط در قيامت در واقع تجسّمى است از صراطهايى كه در دنياست كه به همان باريكى و خطرناكى است.

2- نماز شب، كيمياى سعادت است‌

در اين خطبه امام عليه السّلام به مسأله شب بيدارى و عبادات شبانه، اشاره مى‌فرمايد و آن را از ويژگى‌هاى پرهيزگاران صفوف مقدّم راهيان راه خدا مى‌شمرد.

«تهجّد» از ماده «هجود» به گفته «راغب» در «مفردات» در اصل به معناى خواب است، ولى هنگامى كه به باب «تفعّل» مى‌رود در معناى انتقال از خواب، به بيدارى به كار مى‌رود و از آنجا كه بيدارى شبانه، در عرف پرهيزگاران براى راز و نياز به درگاه خداست، اين واژه (تهجّد) به معناى نماز خواندن در دل شب، يا در خصوص نافله شب بكار مى‌رود.

به هر حال، نماز شب، كه با آداب خاصّى انجام مى‌گيرد، اكسير اعظم و كيمياى‌

[1] الغدير، جلد 2، صفحه 323. (مرحوم علّامه امينى اين روايات را به طور گسترده از منابع اهل سنّت با ذكر صفحه، در شرح شعر معروف العبدى:

آورده است).

[2] الغدير، جلد 2، صفحه 323. (مرحوم علّامه امينى اين روايات را به طور گسترده از منابع اهل سنّت با ذكر صفحه، در شرح شعر معروف العبدى:

آورده است).

[3] الغدير، جلد 2، صفحه 323. (مرحوم علّامه امينى اين روايات را به طور گسترده از منابع اهل سنّت با ذكر صفحه، در شرح شعر معروف العبدى:

آورده است).