پيشينيان را براى رسيدن بازماندگان، نگه داشته‌اند! (و همه، در يك زمان، محشور خواهيد شد).

سيد رضى مى‌گويد: اگر اين گفتار امام عليه السّلام پس از سخن خداوند سبحان و پيامبر اسلام، با هر سخنى سنجيده شود، بر آن برترى خواهد داشت و از آن پيشى مى‌گيرد.

اما گفتار او عليه السّلام: «تخفّفوا تلحقوا» كلامى است كه از آن، كوتاه‌تر و پر معناتر، كلامى شنيده نشده است. چه سخن ژرف و عميقى و چه جمله پر معنا و حكمت آميزى است، كه روح تشنه طالبان حكمت را سيراب مى‌كند! ما در كتاب خصائص در باره اهميت و عظمت اين جمله، بحث كرده‌ايم.

شرح و تفسير

سبكبار شويد تا به منزل برسيد!

اين كلام، بخشى از خطبه طولانى‌تر 167 است. همين جمله‌ها با تفاوت كمى، ضمن آن خطبه آمده است.

از كلام مرحوم سيد رضى، استفاده مى‌شود، كه امام عليه السّلام آن را در آغاز خلافت خويش بيان فرموده است، امّا از كتاب مطالب السئول‌ [1] استفاده مى‌شود كه اين خطبه دنباله خطبه گذشته است و همان مطالب را دنبال مى‌كند.

اين احتمال نيز وجود دارد كه هر سه خطبه، يكجا از امير مؤمنان على عليه السّلام صادر شده و سپس به بخش‌هاى سه گانه، تقسيم شده است.

به هر حال، اين بخش از خطبه- كه چند جمله بيش نيست- به گفته سيد رضى، به قدرى پر محتوا و پر معنا است كه با هر كلامى، جز كلام خدا و پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم مقايسه شود، بر آن پيشى مى‌گيرد! و راستى كه چنين است.

اين چه فصاحت و بلاغتى است كه در جمله‌هايى كوتاه، حقايق چنان بلندى را

[1] منهاج البراعة، جلد 3، صفحه 301.