[ادامه خطبه‌هاى امام امير مؤمنان عليه السلام‌]

خطبه بيست و يكم‌ [1] «و هي كلمة جامعة للعظمة و الحكمة»

فإنّ الغاية أمامكم، و إنّ وراءكم السّاعة تحدوكم. تخفّفوا تلحقوا، فإنّما ينتظر بأوّلكم آخركم.

قال السّيد الشّريف: أقول: إنّ هذا الكلام لو وزن بعد كلام اللّه سبحانه و بعد كلام رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم بكلّ كلام لمال به راجحا، و برّز عليه سابقا فأمّا قوله عليه السّلام: «تخفّفوا تلحقوا» فما سمع كلام أقلّ منه مسموعا و لا أكثر منه محصولا و ما أبعد غورها من كلمة! و أنقع نطفتها من حكمة! و قد نبّهنا فى كتاب «الخصائص» على عظم قدرها و شرف جوهرها.

ترجمه‌

بى‌گمان پايان كار (رستاخيز و قيامت و بهشت و دوزخ) در برابر شما است و عوامل مرگ، پيوسته شما را به پيش مى‌راند. سبكبار شويد تا به قافله برسيد! چرا كه‌

[1] در كتاب مصادر نهج البلاغه، اين خطبه را از سيد رضى، رحمه اللّه در خصائص صفحه 87، نقل كرده است. و در ذيل خطبه 167- كه اين خطبه، بخشى از آن است- مى‌افزايد: «طبرى»، اين را در كتاب تاريخ خويش در حوادث سنه 35 هجرى قمرى نقل كرده است. (مصادر نهج البلاغه، جلد 1، صفحه 371، و جلد 2، صفحه 403).

با مراجعه به تاريخ طبرى، روشن مى‌شود كه مردم، با على عليه السّلام در روز جمعه، پنج روز به پايان ذو الحجّة مانده، بيعت كردند و نخستين خطبه‌اى كه آن حضرت ايراد فرمود، در خطبه 167 است كه اين خطبه جزيى از آن است. تاريخ طبرى، جلد 3، صفحه 457.