نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 15 صفحه : 76
مضارع ديگرى
كه در كلام امام عليه السلام پىدرپى بهكار رفته است نشان مىدهد كه امام عليه
السلام از حادثهاى در آينده خبر مىدهد ولى جمله «وقد فعل» (خداوند اين كار را
كرده است) نشان مىدهد كه چنين گروهى در عصر و زمان امام عليه السلام بودند و
خداوند نيز مجازاتش را بر آنها وارد ساخت.
ولى بعضى از
شارحان نهجالبلاغه گفتهاند كه ممكن است جمله «وقد فعل» اشاره به اين باشد كه
خداوند شبيه اين عذاب را بر اقوام پيشين كه از راه حق منحرف مىشدند و گرفتار همين
مفاسد اجتماعى و اخلاقى بودند، نازل كرده يعنى اين موضوع در تاريخ بشر سابقه دارد
و بارها تكرار شده است.
بعضى احتمال
ضعيف سومى دادهاند و آن اينكه جمله «قد فعل» تأكيد بر اين باشد كه خداوند چنين
سوگندى را ياد كرده است.
احتمال
چهارمى نيز در اينجا وجود دارد كه فعل ماضى اشاره به مضارع متحققالوقوع باشد؛
يعنى چيزى كه در آينده قطعاً واقع مىشود گاه بهصورت فعل مضارع بيان مىگردد كه
در قرآن مجيد نظاير متعددى دارد.
البته فعل
مضارع براى زمان حال و استقبال، هر دو مىآيد ولى استعمال آن منحصراً در زمان حال،
قطعاً خلاف ظاهر است و احتياج به قرائن روشن دارد.
(توضيح بيشترى در اين زمينه در قسمت نكته خواهد
آمد).
امام عليه
السلام در پايان اين سخن راه توبه را به مردم نشان مىدهد و مىفرمايد: «ما از
خداوند خواستاريم كه از لغزشها و غفلتهاى ما درگذرد»؛
. اشاره به
اينكه اگر مردم بيدار شوند و به درگاه الهى روى آورند و از غفلتها و لغزشهايى
كه داشتهاند از پيشگاه خدا آمرزش بطلبند اميد است كه آن بلاها و فتنهها برطرف
گردد.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 15 صفحه : 76