نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 619
فرموده است. نخست «عَشّار» است (عَشّار از ماده «عُشْر» به كسانى گفته مىشد
كه يك دهم از اموال مردم را بر در دروازهها يا غير آن به عنوان ماليات براى حكام
ظالم مىگرفتند).
سپس «عريف» كه صفت مشبهه از ماده عرفان و معرفت است و اشاره به كسانى است كه
به عنوان جاسوسى و گزارشگرى براى حاكمان ظالم كار مىكردند.
«شرطىّ» همان است كه امروز به پليس و
مامور انتظامى گفته مىشود و در گذشته به آنها داروغه مىگفتند آنها كسانى بودند
كه براى نظم شهرها و جلب افراد خاطى و مخالف «حاكمان ظالم وقت» اقدام مىكردند.
(از ماده «شَرَط» (بر وزن طرف) به معناى علامت گرفته شده، زيرا آن مأموران لباس
مخصوص يا علامتهاى خاصى داشتند».
صاحب «عَرْطَبَه» و صاحب «كَوْبَه» اشاره به نوازندگانى است كه آهنگهاى مناسب
مجالس لهو و فساد و عياشى و هوسرانى مىنواختند.
در واقع داود دو گروه را استثنا كرده: كسانى كه كمك به ظالمان و جباران
مىكنند و كسانى كه مردم را به عياشى و هوسرانى دعوت مىنمايند.
نكتهها
1. نوف بكالى كيست؟
«نوف» (بر وزن خوف) يكى از ياران امير
مؤمنان على عليه السلام و احتمالًا از خادمان آن حضرت بود. در ضبط وصف او (بكّال)
اختلاف است بعضى «بِكال» (بر وزن كتاب) و بعضى «بَكال» (بر طواف) و بعضى «بَكّال»
(بر وزن فعال) گفتهاند و در هر حال آن را شاخهاى مىدانند از قبيله همدان يا
حِمْيَر كه در يمن سكونت داشتند.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 12 صفحه : 619