كند و در مسير خواسته‌هاى دشمن به او سوارى دهد.

چه تعبيرات دقيق و زيبا و گويايى كه از نهايت فصاحت و بلاغت كلام امام عليه السلام حكايت دارد و حضرت تسليم در برابر دشمن را در تمام اشكالش ترسيم كرده و از خود نفى مى‌كند.

تعبير به‌

«مُتَقَعِّدِ»

كه در بعضى از نسخ‌

«مقتعد»

آمده، به معناى كسى است كه جايى را محل نشستن خود انتخاب كرده و اشاره به سوارى است كه بر مركب خود نشسته و تنها در مسير از آن استفاده نمى‌كند، بلكه در تمام حاجات خود از آن بهره مى‌گيرد؛ گاه مى‌ايستد و با كسى سخن مى‌گويد، گاه همان‌طور كه سوار است چيزى مى‌خرد و گاه چيزى به ديگرى تحويل مى‌دهد. خلاصه بر مركب نشسته و بى‌خيال از سنگينى وزنش بر دوش مركب همه كارهاى خود را سواره انجام مى‌دهد.

امام عليه السلام در پايان اين نامه براى تأكيد بيشتر بر عزم راسخ و اراده آهنين خود در برابر دشمن به شعر شاعرى از طايفه بنى سليم متمثل مى‌شود و مى‌فرمايد: «ولى وضع من همان‌گونه است كه شاعر بنى سليم گفته است:

هرگاه از من بپرسى چگونه‌اى مى‌گويم: در برابر مشكلات زمان صبور و بااستقامتم.

بر من سخت است كه غم و اندوه در چهره‌ام ديده شود كه موجب شماتت دشمن يا ناراحتى دوست گردد»؛

(وَلَكِنَّهُ كَمَا قَالَ أَخُو بَنِي سَلِيمٍ:

[1]. «ريب» گاهى به معناى شك و گاه به معناى حوادث مشكل روزگار مى‌آيد.

[2]. «صليب» به معناى محكم از ريشه «صلب» آمده است.

[3]. «كآبة» به معناى غم و اندوه و انكسار ناشى از آن است.

[4]. «يشمت» از ريشه «شماتت» به معناى شاد شدن دشمن است.

[5]. «عاد» به معناى دشمن از ريشه «عداوت» گرفته شده است.