آن به سوره مائده نگاه كن. فواصل غالب آيات در اوّلى همه جا منصوب است و در دومى اصلًا منصوبى وجود ندارد و به گونه‌اى است كه اگر اين دو سوره را به هم بياميزند هرگز آميخته نمى‌شوند و آثار تركيب ناموزون در آن نمايان است ...». سبحان اللَّه چه كسى به اين بزرگوار اين همه امتيازات روحى و صفات شريفه بخشيده است؟ او در ابتدا نوجوانى بود از اهل مكّه كه هرگز با حكما و دانشمندان معاشرت نداشت. در عين حال در اسرار حكمت و دقايق حِكَم الهيه از افلاطون و ارسطو پيشى گرفت. با دانشمندان و علماى اخلاق و آداب هرگز معاشر نبود با اين حال بر سقراط هم در اين امر مقدم شد. او هرگز در ميان شجاعان پرورش نيافته بود، زيرا اهل مكّه اهل تجارت بودند نه اهل پيكار و جنگ؛ ولى از هر انسانى در روى زمين شجاع‌تر بود. كسى به «خَلَف الاحمر» [1] گفت: آيا عنبسه و بسطام (از دليران معروف عرب) شجاع‌ترند يا على بن ابى‌طالب؟ در پاسخ گفت: عنبسه و بسطام را با افراد بشر مقايسه مى‌كنند نه با كسى كه برتر و بالاتر از آن است. بار ديگر سؤال كردند: به هر حال نتيجه را بگو.

گفت: به خدا سوگند اگر على در صورت اين دو فرياد مى‌كشيد آنها قالب تهى مى‌كردند پيش از آنكه به آنها حمله كند.

از نظر فصاحت هم كه بنگريم على عليه السلام فصيح‌تر از سحبان و قُسّ (فصحاى معروف عرب) بود در حالى كه قريش فصيح‌ترين قبايل عرب نبود، بلكه گفته‌اند قبيله جُرهم فصيح‌ترين قبيله عرب بوده است.

از نظر زهد، على عليه السلام زاهدترين و عفيف‌ترين مردم دنيا بود. با اينكه قريش مردمى حريص و دوست‌دار دنيا بوده‌اند و اينها تعجب نيست در مورد كسى كه محمد صلى الله عليه و آله مربى و پرورش دهنده او بوده و عنايت الهيه شامل حال او بود. [2]

[1]. خلف الاحمر از دانشمندان قرن دوم هجرى بود كه در شعر و ادب و تاريخ يد طولايى داشت.

[2]. شرح نهج‌البلاغه ابن ابى الحديد، ج 16، ص 145 و 146 (با تلخيص).