نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 10 صفحه : 365
مسلمانان فتح مىشد؛ ولى در اينجا مفهوم گستردهترى دارد و تمام امور مالى
مربوط به دولت اسلامى را فرا مىگيرد؛ اعم از خراج و زكات و جزيه و خمس و امثال
آن.
سپس به مسأله نيروى نظامى و دفاعى كشور اسلام و آمادگى آنها براى دفع هجمات
دشمن اشاره مىكند، زيرا تا امر آنها سامان نپذيرد امنيّت در داخل حاصل نمىشود و
مردم با فكر آسوده به دنبال كارهاى خود نمىروند.
در سومين هدف به اصلاح امور اجتماعى و فرهنگى اشاره مىكند از جمله ايجاد
انگيزه براى كارهاى خير و از بين بردن سرچشمههاى مفاسد اخلاقى و برقرار ساختن
امنيّت شغلى و تأمين حقوق همگان و نظام بخشيدن به امور قضايى، گرچه بعضى چنين تصور
كردهاند كه جمله
«اسْتِصْلَاحَ أَهْلِهَا»
تنها به سامان بخشيدن امور مادى مردم اشاره مىكند؛ ولى بعيد است كه نظر امام
عليه السلام تنها اين باشد، بلكه اصلاح تمام امور معنوى و مادى را دربر مىگيرد.
بعضى از تعبيرات امام عليه السلام در همين نامه نشان مىدهد كه نظر آن حضرت در
اينجا گسترده است و همه مسائل اخلاقى را نيز شامل مىشود؛ مانند جمله
در چهارمين هدف، سخن از عمران و آبادى بلاد به ميان مىآورد كه شامل سامان
بخشيدن به همه امور كشاورزى، صنعتى و تجارت و بازرگانى مىشود.
گرچه در اين نامه تنها به مسأله صنعت و تجارت و كسب و كار اشاره شده و سخنى از
كشاورزى به ميان نيامده است؛ ولى با توجّه به اينكه مصر يك كشور كشاورزى بوده و
مردم به اين امر اهتمام فراوان داشتند گويا امام عليه السلام نياز به ذكر آن نديده
است و اشاره به كمبودهاى صنعتى و تجارى فرموده است و به هنگامى كه سخن از گرفتن
خراج مىكند به مالك دستور مىدهد در عين گرفتن خراج،
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 10 صفحه : 365