اسلامى و فضايل انسانى و برنامه‌هاى واجب دينى است.

گرچه مخاطب در اين بخش از وصيت تنها دو فرزندش حسن و حسين عليهما السلام هستند؛ ولى به قرينه بخش دوم اين وصيت‌نامه، ديگران نيز به اين خطاب مهم مخاطب‌اند.

به هر حال امام عليه السلام در بخش اوّل اين وصيت فرزندانش را به هفت موضوع مهم سفارش مى‌كند:

نخست مى‌فرمايد: «من شما را به تقوا و پرهيزكارى (و ترس از مخالفت پروردگار) توصيه مى‌كنم»؛

(أُوصِيكُمَا بِتَقْوَى اللَّهِ).

آرى همان‌گونه كه بارها گفته‌ايم تقوا يعنى احساس مسئوليت درونى در برابر فرمان‌هاى الهى كه خميرمايه تمام برنامه‌هاى انبيا و اولياست و بدون آن، كسى از وسوسه‌هاى شيطان و هواى نفس رهايى نمى‌يابد. كليد در بهشت تقواست و مركب راهوار براى قرب الى اللَّه پرهيزكارى است.

حضرت در دومين و سومين توصيه مى‌فرمايد: «و سفارش مى‌كنم در پى زرق و برق دنيا نباشيد، هرچند دنيا به سراغ شما بيايد و بر آنچه از دنيا از دست مى‌دهيد تأسف نخوريد»؛

(وَأَلَّا تَبْغِيَا [1] الدُّنْيَا وَإِنْ بَغَتْكُمَا، وَلَا تَأْسَفَا عَلَى شَيْ‌ءٍ مِنْهَا

زُوِيَ‌ [2] عَنْكُمَا).

البته دنيا بخش‌هايى دارد: بخشى براى زندگى انسان ضرورى است. بخش ديگرى رفاه معقولانه است؛ ولى بخشى بالاتر از اينها براى هواپرستى و تفاخر و مانند آن است. به يقين امام عليه السلام از بخش اوّل و دوم نهى نمى‌كند. منظور امام عليه السلام بخش سوم است. همان‌گونه كه قرآن مجيد مى‌گويد: « «وَمَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا مَتاعُ‌

[1]. «تَبْغِيا» و «بَغَت» هر دو از ريشه «بُغاء» بر وزن «كلاه» به معناى طلب كردن گرفته شده است.

[2]. «زُوِىَ» از ريشه «زَىّ» بر وزن «حىّ» به معناى دور كردن و نهى كردن و گرفتن است و در جمله بالا «زُوِىَ» به معناى «گرفته شده» آمده است.