اين تعبيرات در واقع برگرفته از آيات شريفه قرآن است؛ در يك جا خطاب به پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد: « «وَاخْفِضْ جَناحَكَ لِلْمُؤْمِنينَ»؛ و پر و بال (عطوفت) خود را براى مؤمنين فرود آر». [1]

و در جاى ديگر مى‌فرمايد: « «فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُم»؛ به سبب رحمت الهى، در برابر مؤمنان، نرم و مهربان شدى». [2]

در هفتمين و آخرين توصيه مى‌فرمايد: «و مساوات را در ميان آنها حتى در مشاهده و نگاه‌كردن با گوشه چشم و اشاره كردن و تحيّت و تعارفات رعايت كن تا زورمندان در نقض عدالت به نفع خودشان طمع نورزند و ضعيفان از عدالت تو مأيوس نشوند. والسّلام»؛

(وَآسِ‌ [3] بَيْنَهُمْ فِي اللَّحْظَةِ وَالنَّظْرَةِ وَالْإِشَارَةِ

وَالتَّحِيَّةِ، حَتَّى لَايَطْمَعَ الْعُظَمَاءُ فِي حَيْفِكَ‌ [4]، وَلَا يَيْأَسَ الضُّعَفَاءُ مِنْ عَدْلِكَ،

وَالسَّلَامُ).

اين دستور كه هم در مورد زمامداران و مديران جامعه آمده و هم در كتاب القضاء در وظايف قضات ديده مى‌شود دستورى است شايد منحصراً در اسلام كه قاضى يا فرماندار و زمامدار به هنگامى كه ارباب رجوع نزد او مى‌آيند، همه را با يك چشم بنگرد؛ اگر احترام مى‌كند و برمى‌خيزد، براى همه برخيزد اگر تحيّت مى‌گويد و پاسخ سلام را به نحو اكمل ادا مى‌كند، با همه چنين باشد و حتى نبايد به بعضى با تمام چشم نگاه كند و بعضى ديگر با گوشه چشم. اين امر سبب مى‌شود كه همه حساب خود را بكنند و بدانند جايى كه در اين امور ساده مساوات و عدالت رعايت مى‌گردد نبايد انتظار داشت در امور مهم تبعيض واقع شود.

[1]. حجر، آيه 88.

[2]. آل عمران، آيه 159.

[3]. «آسِ» از ريشه «مواساة» به معناى برابر ساختن با يكديگر گرفته شده است.

[4]. «حيف» به معناى انحراف از حق و عدالت است.