وَالشُّكْرُ عِنْدَ النِّعَمِ وَالتَّوَرُّعُ عِنْدَ الْمَحَارِم؛

زهد، كوتاه كردن دامنه آرزوها و شكر هنگام برخوردارى از نعمت‌ها و پرهيزكارى در برابر حرام‌هاست». [1]

در حديث ديگرى از امام صادق عليه السلام مى‌خوانيم:

«ثَلَاثَةُ أَشْيَاءَ لَايُحَاسِبُ اللَّهُ عَلَيْهَا الْمُؤْمِنَ طَعَامٌ يَأْكُلُهُ وَثَوْبٌ يَلْبَسُهُ وَزَوْجَةٌ صَالِحَةٌ تُعَاوِنُهُ وَتُحْصِنُ فَرْجَهُ؛

سه چيز است كه خداوند روز قيامت مؤمن را بر آن محاسبه نمى‌كند: غذايى كه آن را مى‌خورد و لباسى كه مى‌پوشد و همسر صالحى كه او را كمك مى‌كند و از آلودگى به گناه حفظ مى‌نمايد». [2]

از اين روايت معلوم مى‌شود كه استفاده از اين مواهب منافاتى با زهد ندارد و همچنين آيات و روايات ديگر كه ذكر همه آنها در خور كتابى مستقل است.

اما در برابر اينها، در رواياتى مى‌خوانيم كه توصيه به ترك لذات دنيا شده و ترك استفاده مشروع از مواهب گسترده الهى نيز نيكو شمرده شده است. از جمله:

در حديث معروفى مى‌خوانيم كه على عليه السلام در شب شهادت خود بعد از آنكه به نان و نمك افطار كرد و از آنچه غير از آن در سفره بود صرف نظر فرمود، خطاب به دخترش چنين گفت:

«يَا بُنَيَّة مَا مِنْ رَجُلٍ طَابَ مَطْعَمُهُ وَمَشْرَبُهُ وَمَلْبَسُهُ إِلَّا طَالَ وُقُوفُهُ بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ؛

دخترم هيچ‌كس نيست كه از طعام خوب و نوشيدنى گوارا و لباس نيكو استفاده كند مگر اينكه روز قيامت در پيشگاه خداوند عزّوجلّ مدت زيادى براى حساب بايد بايستد». [3]

در حديث ديگرى كه در كنز العمال‌ از اميرمؤمنان على عليه السلام نقل شده، آمده‌

[1]. نهج‌البلاغه، خطبه 81.

[2]. بحارالانوار، ج 79، ص 299.

[3]. همان مدرك، ج 42، ص 276.