نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 10 صفحه : 137
حسن و امام حسين عليهما السلام و ابن عباس و مالك اشتر و قيس بن عباده را لعن
مىكرد. [1]
مؤلف بزرگوار معجم رجال الحديث بعد از نقل اين ماجراها مىگويد: از مجموع آنچه درباره ابن عباس گفته شده
استفاده مىشود كه او مردى جليل القدر و مدافع اميرالمؤمنين و امام حسن و امام
حسين عليهما السلام بود همانگونه كه علّامه حلّى و ابن داود در كتب رجال خود
آوردهاند. و مرحوم محدّث قمى از شهيد ثانى نقل مىكند كه پس از ذكر چند حديث در
مذمت ابن عباس مىگويد: تمام اين احاديث ضعيف است.
به گفته مرحوم صاحب معالم در كتاب تحقيق
طاووسى- بعد از ذكر محبّت و اخلاص ابن عباس نسبت به
اميرمؤمنان عليه السلام و يارى و دفاع از آن حضرت كه جاى شك و ترديدى در آن نيست-
چه جاى تعجب كه افرادى بر او حسد بورزند و اينگونه نسبتهاى ناروا را به او
بدهند.
به همين دليل غالب علماى رجال از شيعه و اهل سنّت، احاديث ابن عباس را به
عنوان احاديث صحيح و معتبر مىپذيرند و به اين گونه شبهات درباره او اعتنايى
نمىكنند.
بنابراين بايد پذيرفت كه مخاطب در اين نامه شخصى غير از ابن عباس بوده هر چند
ما به طور دقيق او را نشناسيم و تعبير به ابن عم (مانند تعبير به برادر و اخ در
موارد ديگر) ممكن است كنايه از نزديكى و مصاحبت بوده باشد و به همين جهت مرحوم
سيّد رضى با اينكه در بسيارى از موارد نام مخاطبان نامه را مىبرد در اينجا نامى
از ابن عباس نبرده و تنها به جمله «الى بعض عماله» قناعت كرده است.
اين سخن را با حديثى كه مرحوم علّامه مجلسى در بحارالانوار در تاريخ
[1]. مجمع رجالالحديث، ج 10، ص 238،
به نقل از طبرى.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 10 صفحه : 137