4. مرحوم تسترى در شرح نهج‌البلاغه‌ خود نقل مى‌كند كه در هنگام شهادت على عليه السلام ابن عباس در بصره بود و (فورا) به كوفه آمد و به امام حسن عليه السلام ملحق شد و آن روز كه امام حسن در صبح شهادت پدر خطبه مى‌خواند، ابن عباس برخاست و مردم را به بيعت با آن حضرت دعوت نمود. مردم نيز اجابت كردند. [1]

5. بر فرض كه اين داستان مربوط به ابن عباس باشد؛ ولى در بعضى از روايات آمده است كه اولًا اموال مزبور اموال كمى بوده، و ثانياً هنگامى كه امام عليه السلام به ابن عباس تذكر داد او هم بلا فاصله اموال را باز گرداند و عذرخواهى كرد و امام عليه السلام عذرش را پذيرفت، همان‌گونه كه مرحوم تسترى از يعقوبى نقل مى‌كند كه ابن عباس مقدارى از بيت‌المال را تصرف كرده بود و هنگامى كه اميرمؤمنان عليه السلام دستور بازگرداندن آن را داد، آن اموال را بازگرداند. سپس مانند آن را از سبط بن جوزى نقل مى‌كند كه در پايانش آمده است: ابن عباس از كار خود پشيمان شد و خدمت امام عليه السلام عذرخواهى كرد و امام عليه السلام عذر او را پذيرفت. [2]

نتيجه اينكه با اين روايات مختلف و گاه ضد و نقيض چگونه مى‌توان باور كرد كه مرد بزرگ و با شخصيّتى همچون ابن عباس كه حبر امّت و دانشمند و فقيه معروف اسلام بود، چنين كارى را در آن مقياس كه مخالفان به او نسبت داده‌اند مرتكب شده باشد.

آيا اين احتمال وجود ندارد كه عمال بنى اميّه و جيره خواران معاويه كه در برابر اموال كبير و گاه صغير احاديثى به نفع آنها وضع مى‌كردند و حتى به پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله نسبت مى‌دادند چنين مطالبى را درباره ابن عباس جعل كرده باشند به خصوص آنكه در روايات آمده است معاويه بعد از نمازهاى خود على عليه السلام و امام‌

[1]. شرح نهج‌البلاغه مرحوم تسترى، ج 8، ص 89.

[2]. همان مدرك، ص 92.