كرده‌اى و مى‌دانيم قيام بر ضد امام مجوز قتل است.

آن‌گاه امام عليه السلام براى تأكيد بيشتر و جدى بودن اين تهديد مى‌افزايد: «به خدا سوگند اگر حسن و حسين (فرزندان عزيزم)، كارى همچون كار تو كرده بودند هيچ‌گونه با آنها مدارا نمى‌كردم و اراده مرا (در دفاع از حق بيت‌المال) تغيير نمى‌دادند تا زمانى كه حق را از آنها بستانم و باطلى را كه از ستم‌هاى آنها به‌وجود آمده از ميان بردارم»؛

(وَوَاللَّهِ لَوْ أَنَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ فَعَلَا مِثْلَ الَّذِي فَعَلْتَ، مَا كَانَتْ لَهُمَا عِنْدِي هَوَادَةٌ [1]، وَلَا ظَفِرَا مِنِّي بِإِرَادَةٍ، حَتَّى آخُذَ الْحَقَّ مِنْهُمَا، وَأُزِيحَ‌ [2] الْبَاطِلَ‌

عَنْ مَظْلَمَتِهِمَا).

بديهى است كه هرگز منظور امام عليه السلام اين نيست كه امكان دارد امام حسن و امام حسين عليهما السلام دست به غصب اموال بيت‌المال بزنند، بلكه منظور بيان مبالغه در مطلب است كه هيچ كس در برابر تخلّف از حق و عدالت مصونيت ندارد.

به بيان ديگر قضيّه شرطيّه كه از واژه «لو» و مانند آن استفاده مى‌شود به معناى احتمال وقوع شرط نيست، زيرا اين تعبيرات حتى در امورى كه محال است براى بيان تأكيد مطلب گفته مى‌شود همان‌گونه كه در آيه شريفه « «قُلْ إِنْ كانَ لِلرَّحْمنِ وَلَدٌ فَأَنَا أَوَّلُ الْعابِدينَ»؛ بگو: اگر براى خدا فرزندى بود، من نخستين پرستش كننده او بودم» [3] اين تعبير تأكيدى است بر نفى گفته نابخردانِ اهل كتاب كه براى خداوند فرزندى قايل بودند.

امام عليه السلام، در اين سخن خود روشن مى‌سازد كه هرگز مسائل عاطفى نمى‌تواند حاكم بر احكام الهى باشد و روابط بر ضوابط پيشى نمى‌گيرد همان‌گونه كه قرآن مجيد در مسأله اجراى حد مى‌فرمايد: « «وَلا تَأْخُذْكُمْ بِهِما رَأْفَةٌ في‌ دينِ اللَّهِ»؛ و نبايد

[1]. «هَوادَة» به معناى نرمش، صلح و علاقه به كسى است و در اينجا همان معناى اوّل اراده شده است.

[2]. «أُزيحُ» از ريشه «ازاحَة» به معناى زايل كردن است.

[3]. زخرف، آيه 81.