مى‌كنند!» (الا و انّ الخطايا خيل شمس‌ [1] حمل عليها اهلها، و خلعت لجمها، فتقحّمت بهم فى النّار).

چه تشبيه زيبايى، سوار شدن بر اسبهاى چموش ذاتا خطرناك است و اگر فاقد لجام و افسار باشد بسيار خطرناكتر و هرگاه اين كار در سرزمينى داراى پرتگاههاى هولناكى باشد، باز هم خطر بيشتر است.

گناه در واقع چنين است، ارتكاب يك گناه انسان را بى‌اختيار به گناه ديگر و آن نيز به گناه ديگر مى‌كشاند، فى المثل كسى مرتكب خيانتى مى‌شود و آن را كتمان مى‌كند، مورد بازخواست قرار مى‌گيرد، دروغهاى متعدّدى براى پوشاندن خيانت خود مى‌گويد و سوگندهاى غلاظ و شداد دروغين، مى‌خورد و يا افراد ديگرى را متهم مى‌سازد و هنگامى كه مى‌بيند رسوا مى‌شود، ممكن است دست به خون كسانى كه اطّلاعاتى از آن دارند، آلوده كند تا اسرار او فاش نشود و همچنين گناهان ديگر يكى پس از ديگرى به سراغ او مى‌آيد چرا كه همچون مركب چموش لجام گسيخته است.

سپس مى‌افزايد: «آگاه باشيد! تقوا و پرهيزكارى و اعمال صالح مانند مركب راهوار و رام و سريع السّير مى‌باشد كه اهلش را بر آن سوار مى‌كنند و زمام آن را به دستشان مى‌سپارند (و در جاده اصلى با اطمينان خاطر و آرامش و سلامت به پيش مى‌روند) و آنها را به سر منزل مقصود و سعادت بهشت جاويدان، مى‌رساند» (الا و انّ التّقوى مطايا ذلل‌ [2]، حمل عليها اهلها، و اعطوا ازمّتها، فاوردتهم الجنّة).

[1] «شمس» از ماده «شموس و شماس» (بر وزن فتوح و كتاب) به معناى دگرگونى و ناپايدارى است و خورشيد را از آن جهت «شمس» گويند كه دائما در برابر ما در حركت است و «شمس» كه در عبارت بالا آمده جمع «شموس» به معناى مركب يا انسان كج خلق و سركش و به اصطلاح چموش است.

[2] «ذلل» جمع «ذلول» به معناى رام مى‌باشد.