آرى اعمال صالح زنجيروار يكديگر را تعقيب مى‌كنند. يك كار نيك، سبب كار نيك ديگر و آن هم به نوبه خود سبب اعمال صالح ديگر مى‌شود، مثلا، هنگامى كه كسى فرزند خود را خوب تربيت كند او هم منشأ خيرات و بركات مى‌شود و در دوستان و اطرافيان خود اثر مى‌گذارد آنها هم وسيله انجام كارهاى خير ديگرى مى‌شوند و به همين ترتيب جامعه رو به صلاح و سعادت پيش مى‌رود.

قابل توجّه اين كه امام (ع) در مورد گناهان «خيل شمس‌، اسبهاى سركش» را به كار برده است و در مورد تقوا «مطايا ذلل‌، مركب‌هاى رام» را ذكر فرموده و اين نكته دقيقى دارد، چرا كه «خيل» در اصل از ماده «خيال» است و به افراد مغرور و متكبّر كه گرفتار خيالاتند «مختال» گفته مى‌شود و اسب را از آن جهت «خيل» گفته‌اند كه غالبا سبب غرور و مباهات سواركارش مى‌شود.

به عكس، «مطايا» جمع «مطية» از ماده «مطو» (بر وزن عطف) به معنى جديّت و نجات در سير است، بنا بر اين «مطيّه» مركب راهوار و سريع السيرى است كه در مسير مستقيم به طرف مقصد پيش مى‌رود، سركشى نمى‌كند و انسان را به بيراهه نمى‌كشاند و از اين جا اوج فصاحت امام (ع) در گفته‌هايش روشن مى‌شود كه حتّى كلمات و تعبيرات كوچك را نيز حساب شده بر مى‌گزيند.

سپس امام (ع) هشدار ديگرى در مورد آزمايشهاى الهى كه در حكومت او و در تمام طول زندگى در پيش دارند مى‌دهد، و بحث گذشته را پيرامون امتحان و مركب‌هاى تقوا و گناه، به وسيله آن تكميل مى‌كند، مى‌فرمايد: «هميشه حق و باطلى وجود دارد و براى هر كدام اهل و طرفدارانى است» (حقّ و باطل، و لكلّ اهل).

آرى صحنه زندگى بشر از روز نخستين آفرينش ميدان جولان اين دو گروه بوده است و داستان مبارزه آنها با يكديگر چنان طولانى است كه تمام طول تاريخ را فرا مى‌گيرد و سخن در اين رابطه بسيار است، ولى امام (ع) از ميان همه آنها انگشت روى يك نكته گذارده، مى‌افزايد: «اگر باطل حكومت كند جاى تعجّب‌