اشاره به دنياپرستى «بصريان» و آلودگيها و هوسرانيهاى آنان است و پيمان‌شكنى آنها اشاره به آن است كه در آغاز با امام بيعت كردند سپس بيعت خود را شكسته به دشمنان پيوستند. نفاق آنها از آنجا سرچشمه مى‌گيرد كه ظاهرشان اسلام و دفاع از همسر پيامبر، امّا باطنشان قيام بر ضدّ حكومت اسلامى و جانشين به حقّ پيامبر و همسويى با نفاق‌افكنان شام بود و تعبير به «ناكثين» در مورد لشكريان «جمل» به خاطر همين پيمان‌شكنى و نفاقشان بود.

سپس به ششمين توصيف اشاره كرده و مى‌فرمايد: «آب شما شور و تلخ است» (و ماؤكم زعاق).

معلوم است چنين آبى كه علاوه بر تلخى و شورى، به خاطر مجاورت ساحل دريا آلودگيهاى زيادى نيز دارد، براى سلامتى جسمانى زيانبار و با توجّه به رابطه روح و جسم، در روح و فكر انسان نيز مؤثّر است. بنا بر اين مذمّت از آب آنها در واقع نوعى مذمّت از اخلاق آنان است.

سپس به سراغ هفتمين توصيف رفته، مى‌فرمايد: «آن كس كه در ميان شما اقامت گزيند در دام گناه گرفتار آيد (چرا كه يا وسوسه‌هاى نفس شيطانى او را به شركت در گناه دعوت مى‌كند و يا حد اقل در برابر گناه شما سكوت مى‌كند)» (و المقيم بين اظهركم‌ [1] مرتهن بذنبه).

«و آن كس كه از شما دورى گزيند و رخت بر بندد و به جاى ديگر رود رحمت خدا را دريابد (چرا كه از محيط ظلم و گناه و فساد كه در انتظار عذاب الهى است رهايى يافت)» (و الشّاخص‌ [2] عنكم متدارك برحمة من ربّه).

[1] «بين اظهركم» به معناى در ميان شماست و «اظهر» جمع «ظهر» به معناى پشت مى‌باشد و نخست، اين تعبير در مواردى بوده كه شخصى در ميان جمعيّتى زندگى كند و آنها پشتيبان او باشند سپس به معناى زندگى كردن در ميان جمعيّتى اعم از اين كه پشتيبان باشند يا نباشند استعمال شده است (لسان العرب، اين تفسير را از ابن اثير نقل كرده است).

[2] «شاخص» از ماده «شخص» در اصل به معناى بلندى و سپس به قامت انسان كه از دور نمايان باشد اطلاق شده است و به همين دليل به شخص مسافر، «شاخص» گفته مى‌شود و در عبارت بالا نيز به همين معنى است.