است از آن كسى كه بر خدا دروغ ببندد و سخن راست را هنگامى كه به سراغ او آمده تكذيب كند» (فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَبَ عَلَى اللَّهِ وَ كَذَّبَ بِالصِّدْقِ إِذْ جاءَهُ).

افراد بى ايمان و مشرك بسيار دروغ بر خدا مى‌بستند، گاه فرشتگان را دختران او مى‌خواندند، گاه عيسى را پسر او مى‌گفتند، گاه بتها را شفيعان درگاه او مى‌دانستند، و گاه احكام دروغينى در زمينه حلال و حرام جعل مى‌كردند و به او نسبت مى‌دادند، و مانند اينها.

و اما سخن صدقى كه به سراغ آنها آمد و تكذيب كردند همان وحى آسمانى قرآن مجيد بود.

و در پايان آيه در يك جمله كوتاه كيفر اين گونه افراد را چنين بيان مى‌كند: «آيا در جهنم جايگاهى براى كافران نيست»؟! (أَ لَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوىً لِلْكافِرِينَ).

هنگامى كه نام «جهنم» برده مى‌شود بقيه عذابهاى دردناك نيز در آن خلاصه شده است.

(آيه 33)- در باره گروه دوم نيز دو توصيف ذكر كرده، مى‌فرمايد: «اما كسى كه سخن راست بياورد، و كسى كه آن را تصديق كند آنان پرهيزكارانند» (وَ الَّذِي جاءَ بِالصِّدْقِ وَ صَدَّقَ بِهِ أُولئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ).

به اين ترتيب سخن از كسانى است كه هم آورنده صدقند و هم عمل كننده به آن، سخن از آنهاست كه مكتب وحى و سخن حق پروردگار را در عالم نشر داده، و خود به آن مؤمن هستند و عمل مى‌كنند، اعم از پيامبران و امامان معصوم و تبيين كنندگان مكتب آنها.

(آيه 34)- در اين آيه سه پاداش بزرگ براى اين گروه بيان مى‌دارد: نخست مى‌فرمايد: «آنچه بخواهند نزد پروردگارشان براى آنان موجود است و اين است جزاى نيكوكاران» (لَهُمْ ما يَشاؤُنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذلِكَ جَزاءُ الْمُحْسِنِينَ).

گستردگى مفهوم اين آيه به قدرى است كه تمام مواهب معنوى و نعمتهاى مادى را شامل مى‌شود، آنچه در تصور و وهم ما بگنجد يا نگنجد؟

(آيه 35)- دومين و سومين پاداش آنان را به اين صورت بيان مى‌كند: «تا