15

عفو و انتقام‌

اشاره‌

يكى از بزرگترين فضائل اخلاقى كه رسيدن به آن كار آسانى نيست، عفو و گذشت به هنگام قدرت و ترك انتقام جويى است.

بسيارى از مردم كينه‌ها را در سينه‌هاى خود پنهان مى‌كنند، و به طور دائم در انتظار روزى هستند كه بر دشمن پيروز شوند، و چندين برابر از او انتقام بگيرند، نه‌فقط بدى را به بدى پاسخ گويند، بلكه يك بدى را به چندين بدى پاسخ دهند، و از همه بدتر اين كه گاه به اين صفت رذيله و بسيار زشت افتخار هم مى‌كنند، و مى‌گويند ما كسى هستيم كه پس از پيروزى بر دشمن با او چنين و چنان كرديم.

تاريخ جهان پر است از انتقام جويى‌هاى بى‌رحمانه سلاطين و امرا و قبائل و اقوام و ملت‌ها.

عجب اين كه انتقام جويى‌ها به صورت زنجيره‌اى پيش مى‌رود، فرضاً قبيله‌اى از قبيله‌اى ديگر يك نفر را به قتل مى‌رساند، قبيله مقتول به هنگام قدرت ده نفر را مى‌كشد، باز قبيله اوّل به هنگام قدرت پنجاه نفر را به قتل مى‌رساند و حمام خون به راه مى‌افتد.

غارتها، هتك ناموس‌ها، قتل عام‌ها معمولًا زاييده همين خوى زشت حيوانى است.