3- از احاديث ديگرى استفاده مى‌شود كه دروغ با ايمان سازگار نيست، در حديثى چنين مى‌خوانيم: «سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله يَكُونُ الْمُؤمِنُ جَباناً؟ قالَ: نَعَمُ؛ قيلَ وَ يَكُونُ بَخِيلًا؟ قالَ: نَعَمْ. قِيلَ يَكُونُ كَذَّاباً قالَ: لا؛ از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله پرسيدند آيا انسان مؤمن ممكن است (احياناً) ترسو باشد؟ فرمود: آرى. باز پرسيدند آيا ممكن است بخيل باشد؟

فرمود: آرى. پرسيدند آيا ممكن است دروغگو باشد؟ فرمود: نه». [1]

همين مضمون به صورت ديگرى از اميرمؤمنان على عليه السلام نقل شده است آنجا كه فرمود: «لا يَجِدُ الْعَبْدُ طَعْمَ الْايمانِ حَتَّى يَتْرُكَ الْكِذْبَ هَزْلَهُ وَجِدَّهُ؛ انسان هيچ گاه طعم ايمان را نمى‌چشد تا دروغ را ترك گويد خواه شوخى باشد يا جدى». [2]

چرا دروغ با ايمان سازگار نيست؟ زيرا دروغ يا به خاطر آن است كه انسان به منفعتى برسد يا از مشكلى رهايى يابد چنان كه ايمان انسان قوى باشد مى‌داند كه خير وشر به دست خدا است او است كه مى‌تواند گره كور مشكلات را بگشايد و او است كه مى‌تواند در برابر ناملايمات از انسان دفاع كند، و اگر انسان به اين امر كه شاخه‌اى از شاخه‌هاى توحيد افعالى است اعتقاد داشته باشد چنين نيازى دارد كه به دروغ متوسل گردد.

4- در حديث ديگرى از اميرمؤمنان على عليه السلام مى‌خوانيم كه فرمود: «وَشَرُّ الْقُولِ الْكِذْبُ؛ بدترين سخن، دروغ است». [3]

زيرا آثار مرگبار آن از هر سخن بدى بدتر است.

5- باز در حديث ديگرى از على عليه السلام دروغ به عنوان بدترين گناهان معرفى شده مى‌فرمايد: «اعْظَمُ الْخِطايا عِنْدَاللَّهِ الْلِسانُ الْكَذُوبِ وَ شَرُّ النَّدامَةِ نَدامَةُ يَوْمِ الْقِيامَةِ؛ بدترين گناهان نزد خدا (گناه) زبان دروغ گو است، و بدترين پشيمانى روز قيامت است». [4]

6- در حديث ديگرى، دروغ سرچشمه فجور، سبب ورود در دوزخ شمرده شده‌

[1]. جامع السّعادات جلد 2، صفحه 322.

[2]. اصول كافى، جلد 2، صفحه 340، حديث 11.

[3]. نهج البلاغه، خطبه 84.

[4]. المحجة البيضاء، جلد 5، صفحه 243، شبيه همين حديث با كمى تفاوت در كنز العمال از پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله نقل شده است (كنز العمال، جلد 3، صفحه 619، حديث 8203).