زرارة از آن حضرت چنين نقل مى‌كند:

بُنِيَ الْاسْلامُ عَلى‌ خَمْسَةِ اشْياءَ؛ عَلَى الصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ وَ الصَّوْمِ وَ الْحَجِّ وَ اْلِولايةِ. قالَ زُرارَةُ: فَقُلْتُ: وَ أيُّ شَيْ‌ءٍ مِنْ ذلِكَ أفْضَلُ؟ قالَ عليه السلام:

الْوِلايَةُ افْضَلُ لِانَّها مِفْتاحُهُنَّ وَ الْوَالى هُوَ الدَّلِيلُ عَلَيْهِنَّ ...

اسلام بر پنج پايه استوار است؛ نماز و زكات و روزه و حج و ولايت. زرارة مى‌گويد از امام پرسيديم: كداميك از اين اصول پنج‌گانه مهم تر است؟ امام عليه السلام فرمودند: ولايت از همه مهمتر است چون ولايت كليد رسيدن به آنهاست (و محتواى آن دستورات در ولايت تحقّق پيدا مى‌كند) و امام و والى، راهنماى مردم به سوى اين اعمال است. [1]

دو نكته در اين روايت قابل توجّه و تعمّق است:

الف- نخست اين كه اين پنج مسأله بى‌جهت در كنار يكديگر چيده نشده‌اند، بلكه رابطه‌اى با يكديگر دارند.

نماز رابطه خلق با خالق است، بلكه بهترين زمان براى رابطه خلق و خالق هنگام نماز است.

زكات رابطه خلق با خلق است؛ نيازمندان، با اجراى قانون زكات، بوسيله ثروتمندان، بى‌نياز مى‌گردند و مشكلات اقتصادى آنها حل مى‌شود.

روزه رابطه انسان با خويشتن است؛ با ايجاد اين رابطه، انسان موفّق مى‌شود كه با هواى نفس خويش مبارزه كند؛ بلكه روزه سمبل مبارزه با هواى نفس روزه است.

حج رابطه مجموع مسلمين با يكديگر است تا با همفكرى و تبادل نظر، مشكلات و گرفتاريهاى جهان اسلام را حل كنند و مرهمى بر زخمهاى مسلمانان بنهند.

و ولايت ضامن اجراى صحيح و تبيين كننده احكام اين مسائل مى‌باشد.

بنابراين، پنج اصل اساسى فوق، تصادفاً در اين حديث در كنار هم جمع‌

[1] اصول كافى، جلد 3، صفحه 30، كتاب الايمان و الكفر، باب دعائم الاسلام، حديث 5.