دارند، قرين «شَيْطانٍ مَرِيدٍ» هستند.

در روايات اسلامى نيز يكى از حجابهاى مهم در مقابل يقين و رسيدن به حق، همين سخن‌هاى بغض‌آلود و بهانه‌جويانه و بى‌محتوا و جدال به باطل بيان شده است. در روايتى از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله مى‌خوانيم:

«ما ضَلَّ قَوْمٌ إِلَّا أَوْثَقُوا الْجِدالَ‌ [1]؛ هيچ قوم و جمعيّتى گمراه نشد، مگر به سبب تمسّك به جدال باطل.»

طبق اين روايت ضلالت و گمراهى تنها يك عامل دارد و آن بحثهاى غير منطقى و جدال‌آميز است.

سؤال: چرا ريشه تمام گمراهى‌ها به جدال به باطل بر مى‌گردد؟

پاسخ: زيرا اگر انسان در مقابل حق تسليم باشد، مناديان حق در دنيا فراوان هستند و براحتى هدايت مى‌شود. امام موسى بن جعفر عليه السلام در پاسخ هارون الرّشيد، كه از آن حضرت موعظه خواسته بود، فرمود:

«ما مِنْ شَي‌ءٍ تَراهُ عَيْناْكَ إِلَّا وَ فِيهِ مَوْعِظَةٌ [2]؛ هر آنچه در جهان هستى مى‌بينى موعظه است.»

يعنى زمين با تمام موجوداتش موعظه است؛ آسمان با همه آنچه در خود دارد موعظه است؛ زمانها و مكانها موعظه هستند؛ حوادث تلخ و شيرين موعظه است؛ آرى، همه اينها موعظه است، به شرط آن كه چشمى باز و گوشى شنوا داشته باشيم.

بنابراين، حق براى حقيقت‌جويان و طالبان حقيقت، مخفى و پنهان نيست و كسانى كه گمراه مى‌شوند خود مشكل دارند و دچار بيمارى جدال به باطل هستند.

و روشن است كه در آنچه گفته شد تفاوتى بين مباحث دينى و اخلاقى و سياسى و مانند آن نيست؛ منشأ جنگ مطبوعات در محدوده مسائل سياسى نيز همين مطلب است كه نمى‌خواهند تسليم حق باشند و هر كس مى‌خواهد پيشداوريهاى خويش را حاكم كند وگرنه تشخيص حق در مسائل سياسى نيز آن‌

[1] بحار الانوار، جلد 2، صفحه 138.

[2] ميزان الحكمة، باب 4120، حديث 21711.