قدر مشكل و آفتاب حقيقت آنچنان پنهان نيست، ولى هنگامى كه پاى تعصّبها و منافع شخصى و حزبى به ميان آيد، حقّ و حقيقت پنهان مى‌گردد!

در روايت ديگرى، كه از وجود مبارك مولاى متّقيان، امير مؤمنان عليه السلام، نقل شده مى‌خوانيم:

«الْجَدَلُ فِي الدِّينِ يُفْسِدُ الْيَقِينَ‌ [1]؛ مجادله به باطل در مسائل دينى يقين انسان را بر باد مى‌دهد.»

زيرا وقتى كسى اهل جدل شد، كم كم براى تحقّق خواسته‌هاى دلش، آنچه را هواى نفسش مى‌خواهد در لباس دين و به عنوان قرائت و برداشت تازه مطرح مى‌كند!

خلاصه اين كه، در آيات و روايات از جدال به باطل به شدّت نهى شده است.

امّا جدال بحق و بحثهاى منطقى و مسالمت‌آميز، كه طرفين بحث در پى روشن شدن حقيقت و رسيدن به آن هستند و هيچ كدام قصد برترى‌جويى بر ديگرى ندارد، نه تنها اشكالى ندارد، بلكه خداوند به آن دستور داده است.

در آيه 125 سوره نحل مى‌خوانيم:

«وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ‌؛ و با آنها به روشى كه نيكوتر است، استدلال و مناظره كن.»

2. اقتداء هدايت شونده به هادى‌

پيام دوم آيه، كه از قسمت پايانى آن استفاده مى‌شود، اين است كه اگر على عليه السلام به عنوان‌ «هادى» مسلمانان مطرح شده است و مسلمانان خواهان هدايت هستند، بايد به على اقتدا كنند.

اخلاق على، رفتار على، گفتار على، خطبه‌هاى پرسوز و گداز على، نامه‌هاى مشحون از معارف بلند على، كلمات قصار سراسر حكمت‌آميز على، تاريخ زندگانى سراسر عبرت‌آموز على، آداب معاشرت پرجاذبه على، مديريّت قوى و نيرومند على، نحوه برخورد مهربانانه و خوب على با افراد و اقوام و شخصيّتهاى‌

[1] ميزان الحكمة، باب 492، حديث 2285.