راه دوم: تفسير آيه در سايه روايات‌

در شرح و تفسير اين آيه شريفه نيز روايات متعدّدى وجود دارد كه به پنج نمونه آن اشاره مى‌شود، سه روايت از روايات فوق را از منابع و كتابهاى اهل سنّت و يك روايت از مصادر و كتب شيعه نقل مى‌كنيم و روايت پنجم در مصادر و منابع هر دو گروه آمده است.

1- ابن عبّاس، كه يكى از راويان احاديث مذكور است، مى‌گويد:

لَمَّا نَزَلَتْ «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ» وَضَعَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله يَدَهُ عَلى صَدْرِهِ، فَقالَ: أَنَا الْمُنْذِرُ وَ لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ، وَ أَوْمَأَ بِيَدِهِ عَلى مِنْكَبِ عَلِيٍّ، فَقالَ: أَنْتَ الْهادى يا عَلِيّ، بِكَ يَهْتَدِي الْمُهْتَدُونَ مِنْ بَعْدِي‌ [1]

هنگامى كه آيه‌ «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ ....»* بر پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله نازل شد، آن حضرت دست بر سينه مباركشان نهادند و فرمودند: «منذر من هستم، بنيانگذار و شارع شريعت اسلام من هستم و هر قوم و جمعيّتى هدايتگرى دارد» سپس دست بر شانه على عليه السلام نهاد و فرمود: «اى على (منظور از) هادى (در آيه شريفه) تو هستى؛ علاقه‌مندان به هدايت به وسيله تو هدايت مى‌شوند (با فكر و انديشه در گفتار و احاديث و سيره و اخلاق تو هدايت مى‌گردند.

روايت فوق كه از منابع اهل سنّت نقل شده صراحت دارد كه منظور از «هادى» على عليه السلام است.

2- در كتاب‌ «شواهد التّنزيل‌ [2]» و «الدّرّ المنثور» از أبو برزه أسلمى چنين نقل شده است:

سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه و آله يَقُولُ: «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ*» وَضَعَ يَدَهُ عَلى‌ صَدْرِ نَفْسِه، ثُمَّ وَضَعَها عَلى صَدْرِ عَلِىٍّ وَ يَقُولُ «لِكُلِّ قَوْمٍ هادٍ» [3]

(ابو برزه اسلمى مى‌گويد:) از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله آيه «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ*» را شنيدم،

[1] الدّرّ المنثور، جلد 4، صفحه 45.

[2] شواهد التّنزيل، جلد اوّل، صفحه 298.

[3] الدّرّ المنثور، جلد 4، صفحه 45.